《杂剧·包待制陈州粜米》

xiē zǐ楔子chōng mò bàn fàn xué shì lǐng zhī hòu shàng, shī yún bó lǎn qún shū guàn jiǔ jīng, fèng huáng chí shàng xiǎn zhēng róng.(冲末扮范学士领祗候上，诗云)博览群书贯九经，凤凰池上显峥嵘。diàn qián céng xiàn shēng píng cè, dú zhàn áo tóu dì yī míng.殿前曾献升平策，独占鳌头第一名。lǎo fū xìng fàn míng zhòng yān, zì xī wén.老夫姓范名仲淹，字希文。zǔ guàn fén zhōu rén shì.祖贯汾州人氏。zì yòu xí rú, jīng tōng jīng shǐ, yī jǔ jìn shì jí dì.自幼习儒，精通经史，一举进士及第。suí cháo shù shí zài.随朝数十载。xiè shèng ēn kě lián, guān bài hù bù shàng shū, jiā shòu tiān zhāng gé dà xué shì zhī zhí.谢圣恩可怜，官拜户部尚书，加授天章阁大学士之职。jīn yǒu chén zhōu guān yuán shēn shàng wén shū lái, shuō chén zhōu kàng hàn sān nián, liù liào bù shōu, lí mín kǔ chǔ, jī zhì xiāng shí.今有陈州官员申上文书来，说陈州亢旱三年，六料不收，黎民苦楚，几至相食。shì lǎo fū rù cháo zòu guò.是老夫入朝奏过。fèng shèng rén de mìng, zhe lǎo fū dào zhōng shū shěng zhào jí gōng qīng shāng yì, chà liǎng yuán qīng lián de guān, zhí zhì chén zhōu kāi cāng tiào mǐ, qīn dìng wǔ liǎng bái yín yī shí xì mǐ.奉圣人的命，着老夫到中书省召集公卿商议，差两员清廉的官，直至陈州开仓粜米，钦定五两白银一石细米。lǎo fū zǎo jiān yǐ céng qiǎn rén, jiāng zhòng gōng qīng dōu qǐng guò le.老夫早间已曾遣人，将众公卿都请过了。lìng rén, nǐ zài mén wài qù zhě, kàn yǒu nà yī wèi lǎo yé xià mǎ, biàn lái bào zán zhī dào.令人，你在门外觑者，看有那一位老爷下马，便来报咱知道。zhī hòu yún lǐ huì de.(祗候云)理会的。wài bàn hán wèi gōng shàng, yún lǎo fū xìng hán míng qí, zì zhì guī, nǎi xiāng zhōu rén yě.(外扮韩魏公上，云)老夫姓韩名琦，字稚圭，乃相州人也。zì jiā yòu zhōng, mǒu fāng èr shí yī suì, jǔ sòng tǔ jí dì.自嘉祐中，某方二十一岁，举送土及第。dāng yǒu tài shǐ guān zòu yuē quot rì xià wǔ sè yún guān quot.当有太史官奏曰"日下五色云观"。shì yǐ cháo tíng jiāng lǎo fū zhòng rèn, guān bài píng zhāng zhèng shì, jiā fēng wèi guó gōng.是以朝廷将老夫重任，官拜平章政事，加封魏国公。jīn rì zǎo cháo ér huí, zhèng zài sī zhái zhōng shǎo zuò, yǒu fàn xué tǔ lìng rén lái qǐng, bù zhī yǒu shèn shì.今日早朝而回，正在私宅中少坐，有范学土令人来请，不知有甚事。xū suǒ zǒu yī zāo qù.须索走一遭去。kě zǎo lái dào yě.可早来到也。lìng rén, bào fù qù, dào yǒu hán wèi gōng zài yú mén shǒu.令人，报复去，道有韩魏公在于门首。zhī hòu zuò bào kē, yún bào de xiàng gōng dé zhī, yǒu hán wèi gōng lái le yě.(祗候做报科，云)报的相公得知，有韩魏公来了也。fàn xué shì yún dào yǒu qǐng.(范学士云)道有请。jiàn kē fàn xué shì yún lǎo chéng xiàng qǐng zuò.(见科)(范学士云)老丞相请坐。hán wèi gōng yún xué shì qǐng lǎo fū lái, yǒu hé gōng shì? fàn xué shì yún lǎo chéng xiàng děng zhòng dà rén lái le shí, yǒu shì shāng liáng.(韩魏公云)学士请老夫来，有何公事？(范学士云)老丞相等众大人来了时，有事商量。lìng rén, mén shǒu zài qù zhě.令人，门首再觑者。zhī hòu yún lǐ huì de.(祗候云)理会的。wài bàn lǚ yí jiǎn shàng, yún lǎo fū xìng lǚ, míng yí jiǎn.(外扮吕夷简上，云)老夫姓吕，名夷简。zì dēng jiǎ dì yǐ lái, lèi méng qiān yòng, xiè shèng ēn kě lián, guān bài zhōng shū tóng píng zhāng shì zhī zhí.自登甲第以来，累蒙迁用，谢圣恩可怜，官拜中书同平章事之职。jīn zǎo yǒu fàn tiān zhāng xué shì, lìng rén lái qǐng, bù zhī yǒu shèn shì, xū suǒ zǒu yī zāo qù.今早有范天章学士，令人来请，不知有甚事，须索走一遭去。kě zǎo lái dào yě.可早来到也。lìng rén, bào fù qù, dào yǒu lǚ yí jiǎn xià mǎ yě.令人，报复去，道有吕夷简下马也。zhī hòu bào kē, yún bào de xiàng gōng dé zhī, yǒu lǚ píng zhāng lái le yě.(祗候报科，云)报的相公得知，有吕平章来了也。fàn xué shì yún dào yǒu qǐng.(范学士云)道有请。jiàn kē lǚ yí jiǎn yún ya, lǎo chéng xiàng xiān zài cǐ le.(见科)(吕夷简云)呀，老丞相先在此了。xué shì jīn rì qǐng xiǎo guān lái, yǒu hé shì shāng yì? fàn xué shì yún lǎo chéng xiàng qǐng zuò, dài zhòng dà rén lái quán le ā, yǒu shì jì yì.学士今日请小官来，有何事商议？(范学士云)老丞相请坐，待众大人来全了呵，有事计议。jìng bàn liú yá nèi shàng, shī yún huā huā tài suì wèi dì yī, làng zǐ sàng mén shì wú duì.(净扮刘衙内上，诗云)花花太岁为第一，浪子丧门世无对。wén zhe míng r nǎo yě téng, zé wǒ shì yǒu quán yǒu shì liú yá nèi.闻着名儿脑也疼，则我是有权有势刘衙内。xiǎo guān liú yá nèi shì yě.小官刘衙内是也。wǒ shì nà quán háo shì yào zhī jiā, lěi dài zān yīng zhī zǐ.我是那权豪势要之家，累代簪缨之子。dǎ sǐ rén bú yào cháng mìng, rú tóng fáng yán shàng jiē yí gè wǎ.打死人不要偿命，如同房檐上揭一个瓦。wǒ zhèng zài sī zhái zhōng xián zuò, yǒu fàn tiān zhāng xué shì lìng rén lái qǐng, bù zhī yǒu shèn shì, xū suǒ zǒu yī zāo qù.我正在私宅中闲坐，有范天章学士令人来请，不知有甚事，须索走一遭去。shuō huà zhōng jiān, kě zǎo lái dào yě.说话中间，可早来到也。lìng rén, bào fù qù, shuō xiǎo guān lái le yě.令人，报复去，说小官来了也。zhī hòu bào kē, yún bào de xiàng gōng dé zhī, yǒu liú yá nèi zài yú mén shǒu.(祗候报科，云)报的相公得知，有刘衙内在于门首。fàn xué shì yún dào yǒu qǐng.(范学士云)道有请。jiàn kē liú yá nèi yún zhòng lǎo chéng xiàng dōu zài cǐ.(见科)(刘衙内云)众老丞相都在此。xué shì, huàn ǎn zhòng guān rén měi lái, yǒu hé shì shāng yì? fàn xué shì yún yá nèi qǐng zuò, xiǎo guān qǐng zhòng wèi dà rén, bié wú shén shì.学士，唤俺众官人每来，有何事商议？(范学士云)衙内请坐，小官请众位大人，别无甚事。jīn yǒu chén zhōu guān yuán shēn jiāng wén shū lái, shuō chén zhōu kàng hàn bù shōu, lí mín kǔ chǔ.今有陈州官员申将文书来，说陈州亢旱不收，黎民苦楚。lǎo fū rù cháo zòu guò, fèng shèng rén de mìng, zhe chà liǎng yuán qīng lián de guān, zhí zhì chén zhōu kāi cāng tiào mǐ.老夫入朝奏过，奉圣人的命，着差两员清廉的官，直至陈州开仓粜米。qīn dìng wǔ liǎng bái yín yī shí xì mǐ.钦定五两白银一石细米。lǎo fū qǐng zhòng dà rén lái shāng yì, kě zhe shuí rén老夫请众大人来商议，可着谁人qù chén zhōu wèi cāng guān tiào mǐ zhě? hán zhí wèi gōng yún xué shì, cǐ nǎi guó jiā jǐn jí jì mín zhī shì, xū xuǎn nà qīng zhōng lián gàn zhī rén, fāng cái qù de.去陈州为仓官粜米者？(韩直魏公云)学士，此乃国家紧急济民之事，须选那清忠廉干之人，方才去的。lǚ yí jiǎn yún lǎo chéng xiàng dào de jí shì.(吕夷简云)老丞相道的极是。fàn xué shì yún yá nèi, nǐ kě rú hé zhǔ yì? liú yá nèi yún zhòng dà rén zài shàng.(范学士云)衙内，你可如何主意？(刘衙内云)众大人在上。jù xiǎo guān jǔ liǎng gè zuì shì qīng zhōng lián gàn de rén, jiù shì xiǎo guān jiā zhōng liǎng gè hái ér.据小官举两个最是清忠廉干的人，就是小官家中两个孩儿。yí gè shì nǚ xù yáng jīn wú, yí gè shì xiǎo yá nèi liú dé zhòng.一个是女婿杨金吾，一个是小衙内刘得中。zhe tā liǎng gè qù, bìng wú shū shī.着他两个去，并无疏失。dà rén yì xià rú hé? fàn xué shì yún lǎo chéng xiàng, yá nèi bǎo jǔ tā liǎng gè hái ér, yí gè shì xiǎo yá nèi, yí gè shì nǚ xù yáng jīn wú, dào chén zhōu tiào mǐ qù.大人意下如何？(范学士云)老丞相，衙内保举他两个孩儿，一个是小衙内，一个是女婿杨金吾，到陈州粜米去。lǎo fū bù céng jiàn yá nèi nà liǎng gè hái ér, jiù fán nǐ huàn jiāng nà liǎng gè lái, lǎo fū shì kàn zán.老夫不曾见衙内那两个孩儿，就烦你唤将那两个来，老夫试看咱。liú yá nèi yún lìng rén, yǔ wǒ huàn jiāng liǎng gè hái ér lái zhě.(刘衙内云)令人，与我唤将两个孩儿来者。zhī hòu yún lǐ huì de.(祗候云)理会的。liǎng gè shè rén ān zài? jìng bàn xiǎo yá nèi chǒu bàn yáng jīn wú shàng xiǎo yá nèi shī yún zhàn zhàn qīng tiān zé ǎn shí, sān shí liù zhàng líng qī chǐ tà zhe tī zi dǎ yī kàn, yuán lái shì kuài qīng bái shí.两个舍人安在？(净扮小衙内、丑扮杨金吾上)(小衙内诗云)湛湛青天则俺识，三十六丈零七尺；踏着梯子打一看，原来是块青白石。ǎn shì liú yá nèi de hái ér, jiào zuò liú dé zhòng zhè gè shì wǒ mèi fū yáng jīn wú.俺是刘衙内的孩儿，叫做刘得中；这个是我妹夫杨金吾。ǎn liǎng gè quán zhàng ǎn fù qīn de hǔ wēi, ná cū xié xì, chuāi wāi niē guài, bāng xián zuān lǎn, fàng diāo sā pō, nà yí gè bù zhī wǒ de míng r! jiàn le rén jiā de hǎo wán qì hào gǔ dǒng, bù lùn jīn yín bǎo bèi, dàn shì zhí qián de, wǒ hé ǎn fù qīn de xìng ér yì bān, jiù bái ná bái yào, bái qiǎng bái duó.俺两个全仗俺父亲的虎威，拿粗挟细，揣歪捏怪，帮闲钻懒，放刁撒泼，那一个不知我的名儿！见了人家的好玩器好古董，不论金银宝贝，但是值钱的，我和俺父亲的性儿一般，就白拿白要，白抢白夺。ruò bù yǔ wǒ ā, jiù tī jiù dǎ, jiù xián máo, yī jiāo bié fān dào, duò shàng jǐ jiǎo.若不与我呵，就踢就打，就撏毛，一交别番倒，剁上几脚。jiǎn zhe hǎo dōng xī chuāi zhe jiù pǎo, suí tā zài nà yá mén nèi xìng cí gào zhuàng.拣着好东西揣着就跑，随他在那衙门内兴词告状。wǒ ruò pà tā, wǒ jiù shì lài há ma yǎng de.我若怕他，我就是癞虾蟆养的。jīn yǒu fù qīn hū huàn, bù zhī yǒu shèn shì? xū suǒ zǒu yī zāo qù.今有父亲呼唤，不知有甚事？须索走一遭去。yáng jīn wú yún gē ge, jīn rì fù qīn hū huàn, yào zhe ǎn liǎng gè nà lǐ bàn shì qù? guǎn qǐng jiù zuò xià le.(杨金吾云)哥哥，今日父亲呼唤，要着俺两个那里办事去？管请就做下了。kě zǎo lái dào yě.可早来到也。lìng rén, bào fù qù, dào yǒu wǒ liú dà gōng zǐ tóng mèi fū yáng jīn wú xià mǎ yě.令人，报复去，道有我刘大公子同妹夫杨金吾下马也。zhī hòu bào kē, yún bào de xiàng gōng dé zhī, yǒu èr wèi shè rén lái le yě.(祗候报科，云)报的相公得知，有二位舍人来了也。fàn xué shì yún zhe tā guò lái.(范学士云)着他过来。zhī hòu yún zhe guò qù.(祗候云)着过去。xiǎo yá nèi tóng yáng jīn wú zuò jiàn kē, yún fù qīn huàn wǒ èr rén lái yǒu hé shì? liú yá nèi yún nín liǎng gè lái le yě, bǎ tǐ miàn jiàn zhòng dà rén qù zán.(小衙内同杨金吾做见科，云)父亲唤我二人来有何事？(刘衙内云)您两个来了也，把体面见众大人去咱。fàn xué shì yún yá nèi, zhè liǎng gè biàn shì nǐ de hái ér? lǎo fū kàn le zhè liǎng gè mú yàng dòng jìng, gǎn bù zhōng qù me? liú yá nèi yún zhòng dà rén hé xué shì tīng wǒ shuō, nán dào wǒ de hái ér wǒ bù zhī dào.(范学士云)衙内，这两个便是你的孩儿？老夫看了这两个模样动静，敢不中去么？(刘衙内云)众大人和学士听我说，难道我的孩儿我不知道。xiǎo guān bǎo jǔ de zhè liǎng gè hái ér, qīng zhōng lián gàn, kě yǐ tiào mǐ qù de.小官保举的这两个孩儿，清忠廉干，可以粜米去的。hán wèi gōng yún xué shì, zhè liǎng gè dìng qù bù de.(韩魏公云)学士，这两个定去不的。liú yá nèi yún lǎo chéng xiàng, qǐ bù wén quot zhī zi mò ruò fù quot, tā liǎng gè qù de.(刘衙内云)老丞相，岂不闻"知子莫若父"，他两个去的。lǚ yí jiǎn yún cǐ shì zhǐ píng tiān zhāng xué shì zhǔ zhāng.(吕夷简云)此事只凭天章学士主张。liú yá nèi yún xué shì, xiǎo guān jiù lì xià yī zhǐ bǎo zhuàng, bǎo wǒ zhè liǎng gè hái ér tiào mǐ qù.(刘衙内云)学士，小官就立下一纸保状，保我这两个孩儿粜米去。ruò yǒu chā chí, lián zhe xiǎo guān zuò zuì biàn liǎo.若有差迟，连着小官坐罪便了。fàn xué shì yún jì rán yá nèi bǎo jǔ, nín èr rén wàng quē guì zhě.(范学士云)既然衙内保举，您二人望阙跪者。tīng shèng rén de mìng, yīn wèi chén zhōu kàng hàn bù shōu, lí mín kǔ chǔ, chà nín èr rén qù chén zhōu kāi cāng tiào mǐ, yǐn dìng wǔ liǎng bái yín yī shí xì mǐ.听圣人的命，因为陈州亢旱不收，黎民苦楚，差您二人去陈州开仓粜米，饮定五两白银一石细米。zé yào nǐ fèng gōng shǒu fǎ, shù zhàng lǐ mín.则要你奉公守法，束杖理民。jīn rì shì jí rì liáng chén, biàn suǒ cháng xíng.今日是吉日良辰，便索长行。wàng quē xiè le tiān ēn zhě.望阙谢了天恩者。xiǎo yá nèi tóng yáng jīn wú zuò bài kē, yún duō xiè le zhòng wèi dà lǎo yé tái jǔ! wǒ zhè yī qù bīng qīng yù jié, gàn shì huí huán, guǎn zhe nǐ men hè cǎi yě.(小衙内同杨金吾做拜科，云)多谢了众位大老爷抬举！我这一去冰清玉洁，干事回还，管着你们喝采也。zuò chū mén kē liú yá nèi bèi yún hái ér yě, nín jìn qián lái.(做出门科)(刘衙内背云)孩儿也，您近前来。lùn zán论咱de guān wèi kě yě gōu le, zhǐ yǒu jiā cái lüè lüè shǎo xiē.的官位可也勾了，止有家财略略少些。rú jīn nǐ liǎng gè dào chén zhōu qù, yīn gōng gàn sī, jiāng nà xué shì dìng xià de guān jià, wǔ liǎng bái yín yī shí xì mǐ, sī xià gǎi zuò shí liǎng yín zi yī shí, mǐ lǐ miàn zài chā shang xiē ní tǔ kāng bǐ, zé hái tā gè shù ér bà.如今你两个到陈州去，因公干私，将那学士定下的官价，五两白银一石细米，私下改做十两银子一石，米里面再插上些泥土糠秕，则还他个数儿罢。dòu shì bā shēng de dòu, chèng shì jiā sān de chèng, suí tā yǒu shèn me yì lùn dào xué shì gēn qián, xiàn fàng zhe wǒ lī.斗是八升的斗，秤是加三的秤，随他有甚么议论到学士根前，现放着我哩。nǐ liǎng gè fàng xīn de qù.你两个放心的去。xiǎo yá nèi yún fù qīn, wǒ liǎng gè zhī dào, nǐ hé xū shuō, wǒ hái bǐ nǐ guāi lī.(小衙内云)父亲，我两个知道，你何须说，我还比你乖哩。zé yī jiàn, jiǎ shì nà chén zhōu bǎi xìng měi bù fú wǒ ā, wǒ kě zěn me zhěng zhì tā? liú yá nèi yún hái ér, nǐ yě shuō de shì, wǒ zài hé xué shì shuō qù.则一件，假似那陈州百姓每不伏我呵，我可怎么整治他？(刘衙内云)孩儿，你也说的是，我再和学士说去。zuò jiàn xué shì kē, yún xué shì, zé yī jiàn liǎng gè hái ér chén zhōu tiào mǐ qù.(做见学士科，云)学士，则一件两个孩儿陈州粜米去。nà lǐ bǎi xìng diāo wán, jiǎ ruò bù fú wǒ zhè liǎng gè hái ér, què zěn shēng zhěng zhì tā? fàn xué shì yún yá nèi, tóu zhì nǐ shuō shí, lǎo fū xiān zài shèng rén gēn qián zòu guò le yě.那里百姓刁顽，假若不伏我这两个孩儿，却怎生整治他？(范学士云)衙内，投至你说时，老夫先在圣人根前奏过了也。ruò chén zhōu bǎi xìng diāo wán ā, yǒu chì cì zǐ jīn chuí, dǎ sǐ wù lùn.若陈州百姓刁顽呵，有敕赐紫金锤，打死勿论。lìng rén kuài pěng guò lái.令人快捧过来。yá nèi, wù de biàn shì zǐ jīn chuí, nǐ jiāng qù jiāo fù nà gè hái ér, zhe tā xiǎo xīn zài yì zhě.衙内，兀的便是紫金锤，你将去交付那个孩儿，着他小心在意者。xiǎo yá nèi yún zé jīn rì lǐng zhe dà rén de yán yǔ, biàn wǎng chén zhōu kāi cāng, zǒu yī zāo qù lái.(小衙内云)则今日领着大人的言语，便往陈州开仓，走一遭去来。shī yún yì dìng wǔ liǎng tiào yī shí, gǎi zuò shí liǎng luò tā xiē, fù qīn bǎo jǔ wú chà miù, zé wǒ liǎng rén yuán shì è zāng pí.(诗云)议定五两粜一石，改做十两落他些，父亲保举无差谬，则我两人原是恶赃皮。tóng yáng jīn wú xià liú yá nèi yún xué shì, liǎng gè hái ér qù le yě.(同杨金吾下)(刘衙内云)学士，两个孩儿去了也。fàn xué shì yún liú yá nèi, nǐ liǎng gè hái ér qù le yě.(范学士云)刘衙内，你两个孩儿去了也。chàng(唱)xiān lǚ shǎng huā shí zhǐ wèi nà lián suì zāi huāng liào bù shōu, zhì shǐ de yī jùn cāng shēng qiáng bàn liú, yīn cǐ shàng tiào mǐ qù chén zhōu.【仙吕】【赏花时】只为那连岁灾荒料不收，致使的一郡苍生强半流，因此上粜米去陈州。nǐ jiāng zhe hái ér bǎo zòu, bù zhī tā kě yě fēn de dì wáng yōu?你将着孩儿保奏，不知他可也分得帝王忧？yún lìng rén, jiāng mǎ lái, lǎo fū huí shèng rén de huà qù yě.(云)令人，将马来，老夫回圣人的话去也。tóng liú xià hán wèi gōng yún lǎo chéng xiàng, kàn zhè liǎng gè dào de chén zhōu, nà lǐ shì jì mín, bì rán hài mín qù yě.(同刘下)(韩魏公云)老丞相，看这两个到的陈州，那里是济民，必然害民去也。yì rì ruò běn zhōu jù zòu jiāng lái.异日若本州具奏将来。lǎo fū lìng yǒu gè zhǔ yì.老夫另有个主意。lǚ yí jiǎn yún quán zhàng lǎo chéng xiàng wèi guó jiù mín.(吕夷简云)全仗老丞相为国救民。hán wèi gōng yún fàn xué shì yǐ rù cháo huí shèng rén de huà qù le, zán hé nǐ qiě guī sī zhái zhōng qù lái.(韩魏公云)范学士已入朝回圣人的话去了，咱和你且归私宅中去来。shī yún zhèn jì jī huāng shì bù qīng, xū píng lián gàn jiù cāng shēng.(诗云)赈济饥荒事不轻，须凭廉干救苍生。lǚ yí jiǎn shī yún tā shí ruò yǒu fēng wén rù, wǒ hé nǐ yī yī hái dāng zòu shèng míng.(吕夷简诗云)他时若有风闻入，我和你一一还当奏圣明。tóng xià(同下)dì yī zhé第一折xiǎo yá nèi tóng yáng jīn wú yǐn zuǒ yòu pěng zǐ jīn chuí shàng, shī yún wǒ zuò yá nèi zhēn gè qiào, bù yī gōng dào zé ài chāo, yǒu zhāo shì fā diū xià tou, pīn zhe tiē gè dà gāo yào.(小衙内同杨金吾引左右捧紫金锤上，诗云)我做衙内真个俏，不依公道则爱钞，有朝事发丢下头，拼着帖个大膏药。xiǎo guān liú yá nèi de hái ér xiǎo yá nèi, tóng zhe zhè mèi fū yáng jīn wú liǎng gè, lái dào zhè chén zhōu kāi cāng tiào mǐ.小官刘衙内的孩儿小衙内，同着这妹夫杨金吾两个，来到这陈州开仓粜米。fù qīn de yán yǔ, zhe ǎn èr rén tiào mǐ, běn shì wǔ liǎng yín zi yī shí, gǎi zuò shí liǎng yín zi yī shí dòu lǐ chā shang ní tǔ kāng bǐ, zé hái tā gè shù ér dòu shì bā shēng xiǎo dǒu, chèng shì jiā sān dà chèng.父亲的言语，着俺二人粜米，本是五两银子一石，改做十两银子一石；斗里插上泥土糠秕，则还他个数儿；斗是八升小斗，秤是加三大秤。rú ruò bǎi xìng men bù fú, kě yě bù pà, fàng zhe yǒu nà qīn cì de zǐ jīn chuí lī.如若百姓们不服，可也不怕，放着有那钦赐的紫金锤哩。zuǒ yòu, yǔ wǒ huàn jiāng dǒu zi lái zhě.左右，与我唤将斗子来者。zuǒ yòu yún běn chǔ dǒu zi ān zài? èr chǒu dǒu zi shàng, shī yún wǒ zuò dǒu zi shí duō luó, mì xiē cāng mǐ yǎng lǎo pó, yě fēi chéng dān tōu jiāng qù, zhī zài hú lǐ dǎ jī wō, ǎn liǎng gè shì běn chǔ cāng lǐ de dǒu zi.(左右云)本处斗子安在？(二丑斗子上，诗云)我做斗子十多罗，觅些仓米养老婆，也非成担偷将去，只在斛里打鸡窝，俺两个是本处仓里的斗子。shàng sī jiàn wǒ men běn fèn lǎo shí, yī kē mǐ yě bù ài, suǒ yǐ jī nián zhǐ yòng ǎn liǎng gè.上司见我们本分老实，一颗米也不爱，所以积年只用俺两个。rú jīn xīn chú jiāng liǎng gè cāng guān lái.如今新除将两个仓官来。shuō dào shí fēn lì hài, bù zhī jiào wǒ men zuò shèn me? xū suǒ jiàn tā zǒu yī zāo qù.说道十分利害，不知叫我们做甚么？须索见他走一遭去。zuò jiàn kē, yún xiàng gōng, huàn xiǎo rén yǒu hé shì? xiǎo yá nèi yún nǐ shì dǒu zi, wǒ fēn fù nǐ: xiàn yǒu qīn dìng jià, shì shí liǎng yín zi yī shí mǐ, zhè gè shù nèi wǒ men zài kè luò yī háo bù dé de zhǐ chú fēi bǎ nà dòu chèng sī xià huàn guò le, dòu shì bā shēng de xiǎo dǒu, chèng shì jiā sān de dà chèng.(做见科，云)相公，唤小人有何事？(小衙内云)你是斗子，我分付你：现有钦定价，是十两银子一石米，这个数内我们再克落一毫不得的；只除非把那斗秤私下换过了，斗是八升的小斗，秤是加三的大秤。wǒ ruò dé duō de, nǐ yě de shǎo de, wǒ hé nǐ sì liù jiā fēn.我若得多的，你也得少的，我和你四六家分。dà dǒu zi yún lǐ huì de.(大斗子云)理会的。zhèng shì zhè děng, dà rén yě zǒng chéng ǎn liǎng gè dǒu zi, tú yí gè xiǎo fù guì.正是这等，大人也总成俺两个斗子，图一个小富贵。rú jīn kāi le zhè cāng, kàn yǒu shèn me rén lái.如今开了这仓，看有甚么人来。zá bàn dí mǐ bǎi xìng sān rén tóng shàng, yún wǒ měi shì zhè chén zhōu de bǎi xìng, yīn wèi wǒ zhè lǐ kàng hàn le sān nián, liù liào bù shōu, ǎn zhè bǎi xìng měi hǎo shēng de jiān nán.(杂扮籴米百姓三人同上，云)我每是这陈州的百姓，因为我这里亢旱了三年，六料不收，俺这百姓每好生的艰难。xìng de tiān ēn, tè dì chà liǎng yuán guān lái zhè lǐ kāi cāng mài mǐ.幸的天恩，特地差两员官来这里开仓卖米。tīng de shàng sī shuō dào, qīn dìng mǐ jià shì wǔ liǎng bái yín tiào yī shí xì mǐ, rú jīn yòu gǎi zuò le shí liǎng yī shí, mǐ lǐ yòu chā shang ní tǔ kāng bǐ chū de shì bā shēng de xiǎo dǒu, rù de yòu shì jiā sān de dà chèng.听的上司说道，钦定米价是五两白银粜一石细米，如今又改做了十两一石，米里又插上泥土糠秕；出的是八升的小斗，入的又是加三的大秤。wǒ men míng zhī zhè gè mǎi mài nán hé tā zuò, zhǐ shì chú le cāng mǐ yòu méi chù dí mǐ, jiào wǒ men zěn shēng è dé guò! mò nài hé, zhǐ de gè jiā còu le xiē yín zi, qiě mǎi xiē mǐ qù jiù mìng.我们明知这个买卖难和他做，只是除了仓米又没处籴米，教我们怎生饿得过！没奈何，只得各家凑了些银子，且买些米去救命。kě zǎo lái dào le yě.可早来到了也。dà dǒu zi yún nǐ shì nà lǐ de bǎi xìng? bǎi xìng yún wǒ měi shì zhè chén zhōu bǎi xìng, tè lái mǎi mǐ de.(大斗子云)你是那里的百姓？(百姓云)我每是这陈州百姓，特来买米的。xiǎo yá nèi yún nǐ liǎng gè zǐ xì kàn yín zi, bié yàng jiǎ de yě hái hǎo kàn, dān yào fáng nà quot sì dǔ qiáng quot, xiū yào zhe tā hōng le.(小衙内云)你两个仔细看银子，别样假的也还好看，单要防那"四堵墙"，休要着他哄了。èr dǒu zi yún wù nà bǎi xìng, nǐ còu le duō shǎo yín zi lái dí mǐ? bǎi xìng yún wǒ zhòng rén zé còu dé èr shí liǎng yín zi.(二斗子云)兀那百姓，你凑了多少银子来籴米？(百姓云)我众人则凑得二十两银子。dà dǒu zi yún ná lái shàng tiān píng dàn zhe.(大斗子云)拿来上天平弹着。shǎo shǎo shǎo, nǐ zhè yín zi zé shí sì liǎng.少少少，你这银子则十四两。bǎi xìng yún wǒ zhè yín zi hái zhòng zhe wǔ qián lī.(百姓云)我这银子还重着五钱哩。xiǎo yá nèi yún zhè bǎi xìng měi diāo pō, ná nà jīn chuí lái dǎ tā niáng.(小衙内云)这百姓每刁泼，拿那金锤来打他娘。bǎi xìng yún lǎo yé bú yào dǎ, wǒ měi zài tiān shàng xiē biàn liǎo.(百姓云)老爷不要打，我每再添上些便了。dà dǒu zi yún nǐ chèn zǎo r tiān shàng, wǒ yào hé guān sì liù jiā fēn lī.(大斗子云)你趁早儿添上，我要和官四六家分哩。bǎi xìng zuò tiān yín kē, yún yòu tiān shàng zhè liù liǎng.(百姓做添银科，云)又添上这六两。èr dǒu zi yún zhè yě hái shǎo xiē ér, jiāng jiù tā bà.(二斗子云)这也还少些儿，将就他罢。xiǎo yá nèi yún jì rán yín zi zú le, dǎ yǔ tā mǐ qù.(小衙内云)既然银子足了，打与他米去。èr dǒu zi yún yī hú, liǎng hú, sān hú, sì hú.(二斗子云)一斛，两斛，三斛，四斛。xiǎo yá nèi yún xiū yào liàng mǎn le, bǎ hú fàng jū zhe, dǎ xiē jī wō ér yǔ tā.(小衙内云)休要量满了，把斛放趄着，打些鸡窝儿与他。dà dǒu zi yún xiǎo rén zhī dào, shǒu lǐ gǎn zhe lǐ.(大斗子云)小人知道，手里赶着哩。bǎi xìng yún zhè mǐ zé yǒu yī shí liù dòu, nèi zhōng yòu yǒu ní tǔ kāng(百姓云)这米则有一石六斗，内中又有泥土糠pí, chōng jiāng lái zé gōu yī shí duō mǐ.皮，舂将来则勾一石多米。bà bà bà, yě shì ǎn zhè bǎi xìng de mìng gāi shòu zhè bān mó miè.罢罢罢，也是俺这百姓的命该受这般磨灭。zhèng shì yī de yǎn qián chuāng, wān què xīn tóu ròu.正是医的眼前疮，剜却心头肉。tóng xià zhèng mò bàn zhāng xin bì gǔ tóng hái ér xiǎo xin bì gǔ shàng, shī yún qióng mín bǎi bǔ pò yī shang, wū lì chūn shān fú dì zhǎng jià sè bù zhī shuí huài què, kě jiào fēng yǔ sǔn nóng sāng.(同下)(正末扮张忄敝古同孩儿小忄敝古上，诗云)穷民百补破衣裳，污吏春衫拂地长；稼穑不知谁坏却，可教风雨损农桑。lǎo hàn chén zhōu rén shì, xìng zhāng, rén jiàn wǒ xìng ér bù hǎo, dōu huàn wǒ zuò zhāng xin bì gǔ.老汉陈州人氏，姓张，人见我性儿不好，都唤我做张忄敝古。wǒ yǒu gè hái ér zhāng rén.我有个孩儿张仁。wèi yīn zhè chén zhōu quē shǎo mǐ liáng, jìn rì chà de liǎng gè cāng guān lái.为因这陈州缺少米粮，近日差的两个仓官来。chuán wén qīn dìng de jià shì wǔ liǎng bái yín yī shí xì mǐ, zhe zhàng jì ǎn yī jùn bǎi xìng rú jīn liǎng bā cāng guān gǎi zuò shí liǎng yín zi yī shí xì mǐ, yòu shǐ bā shēng xiǎo dǒu, jiā sān dà chèng.传闻钦定的价是五两白银一石细米，着账济俺一郡百姓；如今两八仓官改做十两银子一石细米，又使八升小斗，加三大秤。zhuāng yuàn lǐ cuán líng hé zhěng, shōu shí de zhè jǐ liǎng yín zi dí mǐ, zǒu yī zāo qù lái.庄院里攒零合整，收拾的这几两银子籴米，走一遭去来。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn, zé yī jiàn, nǐ píng rì jiān shì gè xìng ér gǔ xin bì de rén, tǎng ruò dào de nà mǎi mǐ chù, nǐ xiū yán yǔ zé biàn liǎo yě.(小忄敝古云)父亲，则一件，你平日间是个性儿古忄敝的人，倘若到的那买米处，你休言语则便了也。zhèng mò yún zhè shì cháo tíng jiù mín de dé yì, tā jiǎ gōng jì sī, wǒ zěn kěn hé tā gàn bà le yě ā! chàng(正末云)这是朝廷救民的德意，他假公济私，我怎肯和他干罢了也呵！(唱)xiān lǚ diǎn jiàng chún zé zhè guān lì zhī qíng, wài hé lǐ yìng, jiāng qióng mín bìng.【仙吕】【点绛唇】则这官吏知情，外合里应，将穷民并。diǎn zhǐ lián míng, wǒ kě biàn zhí gào dào zhōng shū shěng.点纸连名，我可便直告到中书省。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn, zán yù zhe zhè děng guān fǔ yě shuō xiē shèn me! zhèng mò chàng(小忄敝古云)父亲，咱遇着这等官府也说些甚么！(正末唱)hùn jiāng lóng zuò de gè shàng liáng bù zhèng, zhǐ dài yào sǔn rén lì jǐ rě rén zēng.【混江龙】做的个上梁不正，只待要损人利己惹人憎。tā ruò shì jiāng jiào diāo dēng, xiū dào wǒ bù gǎn xiān téng.他若是将叫刁蹬，休道我不敢掀腾。róu ruǎn mò guò xī jiàn shuǐ, dào liǎo bù píng dì shàng yě gāo shēng.柔软莫过溪涧水，到了不平地上也高声。tā yě gù wéi le huáng xuān mìng, dōu shì xiē chī cāng áo de shǔ hào, zā nóng xuè de cāng yíng.他也故违了皇宣命，都是些吃仓廒的鼠耗，咂脓血的苍蝇。yún kě zǎo lái dào yě.(云)可早来到也。zuò jiàn dǒu zi kē dà dǒu zi yún wù nà lǎo zi, nǐ lái dí mǐ, jiāng yín zi lái wǒ chèng.(做见斗子科)(大斗子云)兀那老子，你来籴米，将银子来我秤。zhèng mò zuò dì yín zi kē, yún wù de bú shì yín zi.(正末做递银子科，云)兀的不是银子。dà dǒu zi zuò chèng yín zi kē, yún wù nà lǎo de, nǐ zhè yín zi zé bā liǎng.(大斗子做秤银子科，云)兀那老的，你这银子则八两。zhèng mò yún shí èr liǎng yín zi, zé chèng de bā liǎng, zěn me shǎo ruò duō? xiǎo xin bì gǔ yún gē, wǒ zhè yín zi shì shí èr liǎng lái, zěn me zé chèng bā liǎng? nǐ yě fàng xiē xīn píng zhe.(正末云)十二两银子，则秤的八两，怎么少偌多？(小忄敝古云)哥，我这银子是十二两来，怎么则秤八两？你也放些心平着。èr dǒu zi yún zhè sī fàng pì! chèng shàng xiàn chèng bā liǎng, wǒ chī le nǐ yí kuài ér nà? zhèng mò yún hāi, běn shì shí èr liǎng yín zi, zěn me chèng zuò bā liǎng? chàng(二斗子云)这厮放屁！秤上现秤八两，我吃了你一块儿那？(正末云)嗨，本是十二两银子，怎么秤做八两？(唱)yóu hú lú zé zhè zǎn diǎn gē ge xiū qiáng tǐng, nǐ kě gǎn jiào wǒ qīn zì chèng? dà dǒu zi yún zhè lǎo de hǎo wú fēn xiǎo, nǐ de yín zi běn shǎo, wǒ zěn hǎo duō chèng le nǐ de? zhǐ tóu shàng yǒu tiān lī.【油葫芦】则这攒典哥哥休强挺，你可敢教我亲自秤？(大斗子云)这老的好无分晓，你的银子本少，我怎好多秤了你的？只头上有天哩。zhèng mò chàng jīn shì rén nà gè bù cōng míng, wǒ zhè lǐ zhuǎn yī zhuǎn, rú shàng sī xiāng lǐng wǒ zhè lǐ bù yī bù, shì rù liú lí jǐng.(正末唱)今世人那个不聪明，我这里转一转，如上思乡岭；我这里步一步，似入琉璃井。dà dǒu zi yún zé zhè bān chèng, bā liǎng yě hái dī lī.(大斗子云)则这般秤，八两也还低哩。zhèng mò chàng chèng yín zi chèng dé gāo, zuò liàng mǐ kē èr dǒu zi yún wǒ liàng yǔ nǐ mǐ, dǎ gè jī wō, zài? le xiē.(正末唱)秤银子秤得高，(做量米科)(二斗子云)我量与你米，打个鸡窝，再？了些。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn, tā nà biān yòu? le xiē mǐ qù le.(小忄敝古云)父亲，他那边又？了些米去了。zhèng mò chàng āi! liàng mǐ yòu liàng de bù píng.(正末唱)哎！量米又量的不平。yuán lái shì bā shēng kǒu jiǎ xiǎo dǒu ér jiā sān chèng.元来是八升口叚小斗儿加三秤。zhǐ ǎn zhè yín zi duǎn èr liǎng, zěn bù hé tā zhēng?只俺这银子短二两，怎不和他争？dà dǒu zi yún wǒ zhè liǎng gè kāi cāng de guān, qīng gěng gěng bù shòu mín cái, gàn bō bō zé yào shēng chāo, yǔ mín zuò zhǔ lī.(大斗子云)我这两个开仓的官，清耿耿不受民财，干剥剥则要生钞，与民做主哩。zhèng mò yún nǐ zhè guān rén shì shèn me guān rén? èr dǒu zi yún nǐ bù rèn de, nà liǎng gè biàn shì cāng guān.(正末云)你这官人是甚么官人？(二斗子云)你不认的，那两个便是仓官。zhèng mò chàng(正末唱)tiān xià lè nǐ bǐ nà kāi fēng fǔ bāo lóng tú shǎo sì xīng.【天下乐】你比那开封府包龙图少四星。dà dǒu zi yún wù nà lǎo zi xiū yào hú shuō, tā liǎng gè shì quán háo shì yào de rén, xiū yào rě tā.(大斗子云)兀那老子休要胡说，他两个是权豪势要的人，休要惹他。zhèng mò chàng mài nòng nǐ nà guān qīng fǎ zhèng xíng, duō yào xiē yě bú dào de dān zuì míng.(正末唱)卖弄你那官清法正行，多要些也不到的担罪名。èr dǒu zi yún zhè mǐ hái jiān, zài zhuā le xiē zhě.(二斗子云)这米还尖，再抓了些者。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn, tā yòu le xiē qù le.(小忄敝古云)父亲，他又□了些去了。zhèng mò chàng zhè bì xiāng qù le bàn dòu, nà bì xiāng le jǐ shēng, zuò de yí gè qīng rén lái huán zì qīng.(正末唱)这壁厢去了半斗，那壁厢□了几升，做的一个轻人来还自轻。èr dǒu zi yún nǐ zhēng zhe kǒu dài, wǒ liàng yǔ nǐ me.(二斗子云)你挣着口袋，我量与你么。zhèng mò yún nǐ zěn me liàng mǐ lī? ǎn bú shì sī zì lái dí mǐ de.(正末云)你怎么量米哩？俺不是私自来籴米的。dà dǒu zi yún nǐ bú shì sī zì lái dí mǐ, wǒ yě shì fèng guān chāi, bú shì sī zì lái tiào mǐ de.(大斗子云)你不是私自来籴米，我也是奉官差，不是私自来粜米的。zhèng mò chàng(正末唱)jīn zhǎn ér nǐ dào nǐ fèng guān xíng, wǒ dào nǐ fèng sī xíng.【金盏儿】你道你奉官行，我道你奉私行。ǎn kàn chéng de yī hé mǐ guān zhe bā jiǔ gè rén de mìng, yòu bù bǐ shān mí yě lù zhòng rén zhēng.俺看承的一合米关着八九个人的命，又不比山麋野鹿众人争。nǐ zhèng shì è láng kǒu lǐ duó cuì gǔ, qǐ ér wǎn dǐ mì cán gēng.你正是饿狼口里夺脆骨，乞儿碗底觅残羹。wǒ néng kě zhé shēng bù zhé dòu, nǐ zěn yě tú lì bù tú míng?我能可折升不折斗，你怎也图利不图名？dà dǒu zi yún zhè lǎo zi yě wú fēn xiǎo, nǐ zěn me mà cāng guān? wǒ gào sù tā qù lái.(大斗子云)这老子也无分晓，你怎么骂仓官？我告诉他去来。dà dǒu zi zuò bǐng kē xiǎo yá nèi yún nǐ liǎng gè dǒu zi, yǒu shèn me huà shuō? dà dǒu zi yún gào de xiàng gōng dé zhī, yí gè lǎo zi lái dí mǐ, tā de yín zi yòu shǎo, tā dào mà xiàng gōng lī.(大斗子做禀科)(小衙内云)你两个斗子，有甚么话说？(大斗子云)告的相公得知，一个老子来籴米，他的银子又少，他倒骂相公哩。xiǎo yá nèi yún ná guò nà lǎo zi lái.(小衙内云)拿过那老子来。zhèng mò zuò jiàn kē xiǎo yá nèi yún nǐ zhè gè hǔ cì hái zuō sǐ yě! nǐ de yín zi yòu shǎo, zěn gǎn mà wǒ? zhèng mò yún nǐ zhè liǎng gè hài mín de zéi, yú mín yǒu sǔn, wèi guó wú yì.(正末做见科)(小衙内云)你这个虎刺孩作死也！你的银子又少，怎敢骂我？(正末云)你这两个害民的贼，于民有损，为国无益。dà dǒu zi yún xiàng gōng, nǐ kàn xiǎo rén bù shuō huǎng, tā shì mà nǐ lái me? xiǎo yá nèi yún zhè lǎo pǐ fū wú lǐ, jiāng zǐ jīn chuí lái dǎ nà lǎo pǐ fū.(大斗子云)相公，你看小人不说谎，他是骂你来么？(小衙内云)这老匹夫无礼，将紫金锤来打那老匹夫。zuò dǎ zhèng mò kē xiǎo xin bì gǔ zuò shuān tóu kē, yún fù qīn jīng xì zhě! wǒ shuō shèn me lái? wǒ zhe nǐ xiū yán yǔ, nǐ chī le zhè yī jīn chuí.(做打正末科)(小忄敝古做拴头科，云)父亲精细者！我说甚么来？我着你休言语，你吃了这一金锤。fù qīn, yǎn jiàn de wú nà huó de rén yě! yáng jīn wú yún dǎ de hái qīng, yī zhe wǒ xìng, zé yī xià dǎ chū nǎo jiāng lái, qiě zhe tā bāo bù chéng wǎng ér.父亲，眼见的无那活的人也！(杨金吾云)打的还轻，依着我性，则一下打出脑浆来，且着他包不成网儿。zhèng mò zuò jiàn xǐng kē chàng(正末做渐醒科)(唱)cūn lǐ yà gǔ zhī jiàn tā jīn chuí luò chù, qià biàn shì hōng léi zhe dǐng, dǎ de lái mǎn shēn xuè bèng, jiào wǒ ā zěn shēng zhá zhēng.【村里迓鼓】只见他金锤落处，恰便似轰雷着顶，打的来满身血迸，教我呵怎生扎挣。yě bù zhī dǎ zhe de shì jǐ liáng, shì nǎo dài, shì jiān jǐng dàn jué de cì yá bān suān, wān xīn bān tòng, tī gǔ bān téng.也不知打着的是脊梁，是脑袋，是肩井；但觉的刺牙般酸，剜心般痛，剔骨般疼。āi yō, tiān nà! wù de bù sòng le wǒ yě zhè tiáo lǎo mìng!哎哟，天那！兀的不送了我也这条老命！yún wǒ lái mǎi mǐ, rú hé dǎ wǒ, xiǎo yá nèi yún bǎ nǐ nà xìng mìng zé dāng gēn cǎo, dǎ shèn me bù jǐn! shì wǒ dǎ nǐ lái, suí nǐ nà lǐ gào wǒ qù.(云)我来买米，如何打我，(小衙内云)把你那性命则当根草，打甚么不紧！是我打你来，随你那里告我去。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn yě, shì cǐ zěn le? zhèng mò chàng(小忄敝古云)父亲也，似此怎了？(正末唱)yuán hé lìng zé ǎn gè dí mǐ de yǒu shèn zuì míng? hé nǐ zhè tiào mǐ de yě bù gān jìng.【元和令】则俺个籴米的有甚罪名？和你这粜米的也不干净。xiǎo yá nèi yún shì wǒ dǎ nǐ lái, méi shì méi shì, yóu nǐ zài nà li gào wǒ.(小衙内云)是我打你来，没事没事，由你在那里告我。zhèng mò chàng xiàn fàng zhe tú liú chī zhàng, zuò bù yán xíng.(正末唱)现放着徒流笞杖，做不严刑。què bù dào jiā jiā mén wài qiān zhàng kēng, zé tā zhè dé tián píng chù qiě tián píng, nǐ kě yě bèi rén tuī gèng bù qīng.却不道家家门外千丈坑，则他这得填平处且填平，你可也被人推更不轻。yáng jīn wú yún ǎn liǎng gè qīng shì shuǐ, bái rú miàn, zài cháo wén wǔ, shuí bù chēng zàn wǒ de.(杨金吾云)俺两个清似水，白如面，在朝文武，谁不称赞我的。zhèng mò chàng(正末唱)shàng mǎ jiāo āi, nǐ gè luó bo jīng, tóu shàng qīng xiǎo yá nèi yún kàn qǐ lái wǒ shì yě cài, nǐ zěn me mà wǒ zuò luó bo jīng? zhèng mò chàng zuò zhe gè ài chāo de shòu guān tīng, miàn hù pén lǐ zhuān mó jìng.【上马娇】哎，你个萝卜精，头上青(小衙内云)看起来我是野菜，你怎么骂我做萝卜精？(正末唱)坐着个爱钞的寿官厅，面糊盆里专磨镜。yáng jīn wú yún ǎn liǎng gè zhì yī qīng lián yǒu míng de.(杨金吾云)俺两个至一清廉有名的。zhèng mò chàng āi, hái dào nǐ qīng.(正末唱)哎，还道你清。qīng sài yù hú bīng.清赛玉壶冰。xiǎo yá nèi yún pà bú shì jiē yīn wǒ èr rén zhì qīng, mǎn cháo zhōng chén zǎi jǔ bǎo jiāng wǒ lái de.(小衙内云)怕不是皆因我二人至清，满朝中臣宰举保将我来的。zhèng mò chàng(正末唱)shèng hú lú dōu zhǐ dài yáo zhǐ kōng zhōng yàn zuò gēng, nà gè kěn wèi cháo tíng.【胜葫芦】都只待遥指空中雁做羹，那个肯为朝廷。yáng jīn wú yún nǐ nà lǎo pǐ fū, bǎ cháo tíng lái yā wǒ lī.(杨金吾云)你那老匹夫，把朝廷来压我哩。wǒ bù pà, wǒ bù pà.我不怕，我不怕。zhèng mò chàng yǒu yī rì shòu fǎ cān dāo zhèng diǎn xíng, nèn shí jié, qián cái shǐ qìng.(正末唱)有一日受法餐刀正典刑，恁时节，钱财使罄。rén wáng jiā jiā pò, fāng huǐ dào bù lián néng.人亡家家破，方悔道不廉能。xiǎo yá nèi yún wǒ jiàn le nà qióng hàn shì yǎn zhōng dīng, ròu zhōng cì, wǒ yào hài tā, zhǐ dāng niē làn shì yì bān, zhí gè shèn de.(小衙内云)我见了那穷汉似眼中疔，肉中刺，我要害他，只当捏烂柿一般，值个甚的。zhèng mò yún jìn shēng! chàng(正末云)噤声！(唱)hòu tíng huā nǐ dào qióng mín shì yǎn nèi dīng, jiā rén shì kē xià yǐng.【后庭花】你道穷民是眼内疔，佳人是颏下瘿。dài yún nán dào nǐ jiā méi wáng fǎ de? chàng biàn róng nǐ jiǔ ròu tān cháng chī, shuí xǔ nǐ jīn yín shàng chèng chèng? yún hái ér, nǐ yě yǔ wǒ gào qù.(带云)难道你家没王法的？(唱)便容你酒肉摊场吃，谁许你金银上秤秤？(云)孩儿，你也与我告去。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn.(小忄敝古云)父亲。nǐ kàn tā zhè bān quán shì, zhǐ pà gào tā bù dé me.你看他这般权势，只怕告他不得么。zhèng mò chàng ér yě nǐ kuài qù gào, bù xū jīng.(正末唱)儿也你快去告，不须惊。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn yào gào tā, zhǐ shuí zuò zhèng jiàn? zhèng mò chàng zhǐ zhǐ zhe zǐ jīn chuí zhuān wèi zhào zhèng.(小忄敝古云)父亲要告他，指谁做证见？(正末唱)只指着紫金锤专为照证。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn, zhèng jiàn biàn yǒu le, què wǎng nà lǐ gào tā qù? zhèng mò chàng tóu cí yuàn zhí zhì shěng, jiāng yuān qū jiào jǐ shēng, sù chū zán zhè shí qíng, pà méi yǒu gōng yǔ qīng, bì rán de yào zhǔn xíng.(小忄敝古云)父亲，证见便有了，却往那里告他去？(正末唱)投词院直至省，将冤屈叫几声，诉出咱这实情，怕没有公与卿，必然的要准行。xiǎo xin bì gǔ yún ruò shì bù zhǔn, zài wǎng nà lǐ gào tā? zhèng mò chàng rèn cóng tā zéi chǒu shēng, bǎi bān jiā zhe zhì néng.(小忄敝古云)若是不准，再往那里告他？(正末唱)任从他贼丑生，百般家着智能。biàn yá mén gào bù chéng.遍衙门告不成。yě hái yào shàng dēng wén jiāng yuàn gǔ míng.也还要上登闻将怨鼓鸣。qīng gē ér suī rán shì shū yíng shū yíng wú dìng, yě xū zhī bào yìng bào yìng fēn míng.【青哥儿】虽然是输赢输赢无定，也须知报应报应分明。nán dào zǐ jīn chuí jiù hǎo huó dǎ shā rén xìng mìng? wǒ biàn sǐ zài yōu míng, jué bù wàng qíng, dài gào shén líng, ná dào jiē tíng, qǔ xià zhào chéng, cháng ǎn cán shēng, kǔ hèn cái píng.难道紫金锤就好活打杀人性命？我便死在幽冥，决不忘情，待告神灵，拿到阶庭，取下诏承，偿俺残生，苦恨才平。ruò bù shā zé wǒ zhè shuāng ér gǔ líng yě sì yǎn zhōng jīng, yīng bù míng.若不沙则我这双儿鹘鸰也似眼中睛，应不瞑。yún hái ér, yǎn jiàn de wǒ sǐ le yě, nǐ yǔ wǒ gào qù.(云)孩儿，眼见得我死了也，你与我告去。xiǎo xin bì gǔ yún nín hái ér zhī dào.(小忄敝古云)您孩儿知道。zhèng mò yún zhè liǎng gè hài mín de zéi, qǐng le guān jiā dà fèng dà lù, bù céng yǔ tiān zǐ fēn yōu, dào lái kǔ hài ǎn zhè lǐ bǎi xìng.(正末云)这两个害民的贼，请了官家大俸大禄，不曾与天子分忧，倒来苦害俺这里百姓。tiān nà! chàng天那！(唱)zhuàn shā wěi zuò guān de yào le qián biàn hú tū, bú yào qián fāng qīng zhèng.【赚煞尾】做官的要了钱便糊突，不要钱方清正。duō shì nǐ zhè tān wū de, wǎng bǎ huáng jiā lù qīng.多似你这贪污的，枉把皇家禄清。dài yún nǐ zhè hài mín de zéi, yě xiǎng yī xiǎng chà nǐ kāi cāng tiào mǐ, shì wéi zhe hé lái? chàng wù de zhèn jì jī huāng nǐ yě gāi zì xǐng, zěn dào jiāng wǒ yī chuí ér dǎ huài tiān líng? xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn, wǒ jǐ shí gào qù? zhèng mò chàng zé jīn rì biàn dēng chéng, zhí dào wáng jīng, cháng yán dào quot sī shā wú rú fù zǐ bīng quot.(带云)你这害民的贼，也想一想差你开仓粜米，是为着何来？(唱)兀的赈济饥荒你也该自省，怎倒将我一锤儿打坏天灵？(小忄敝古云)父亲，我几时告去？(正末唱)则今日便登程，直到王京，常言道"厮杀无如父子兵"。jiǎn yí gè qīng gěng gěng míng lǎng lǎng guān rén měi gào zhěng, hé nà hài mín de zéi tú zhé zhèng.拣一个清耿耿明朗朗官人每告整，和那害民的贼徒折证。xiǎo xin bì gǔ yún fù qīn.(小忄敝古云)父亲。kě shì nà yī wèi dà yá mén gào tā qù? zhèng mò tàn yún ruò yào yǔ wǒ chén zhōu bǎi xìng chú le zhè hài ā.可是那一位大衙门告他去？(正末叹云)若要与我陈州百姓除了这害呵。chàng zé chú shì bāo lóng tú nà gè tiě miàn méi rén qíng.(唱)则除是包龙图那个铁面没人情。xià(下)xiǎo xin bì gǔ kū kē, yún fù qīn wáng shì yǐ guò, gèng dài gàn bà.(小忄敝古哭科，云)父亲亡逝已过，更待干罢。wǒ liào zhe chén zhōu jìn bù de tā, wǒ rú jīn zhí zhì jīng shī, jiǎn nà dà dà de yá mén lǐ gào tā qù.我料着陈州近不的他，我如今直至京师，拣那大大的衙门里告他去。shī yún jǐn shuō kāi cāng wèi jiù huāng, fǎn jiào lǎo fù yī shēn wáng.(诗云)尽说开仓为救荒，反教老父一身亡。cǐ shēng bú shì kōng sāng chū.此生不是空桑出。bù bào yuān chóu bù xìng zhāng.不报冤仇不姓张。xià xiǎo yá nèi yún dǒu zi, nà lǎo zi yào gào ǎn qù.(下)(小衙内云)斗子，那老子要告俺去。wǒ suàn zhe jiù gào dào jīng shī, fàng zhe wǒ lǎo zi zài lī.我算着就告到京师，放着我老子在哩。kuàng nà fàn xué shì shì wǒ lǎo zi de hǎo péng you, xiū shuō dǎ sǐ yí gè, jiù dǎ sǐ shí gè, yě zé dāng wǔ shuāng.况那范学士是我老子的好朋友，休说打死一个，就打死十个，也则当五双。ǎn liǎng gè bié wú shén shì, dōu qù gǒu tuǐ wān wáng fěn tóu jiā lǐ hē jiǔ qù lái.俺两个别无甚事，都去狗腿湾王粉头家里喝酒去来。yī liǎo shuō, cāng áo fǔ kù, mǒ zhe biàn fù, wáng fěn tóu jiā.一了说，仓廒府库，抹着便富，王粉头家。bù wù zhǔ gù.不误主顾。xià(下)dì èr zhé第二折fàn xué shì lǐng zhī hóu shàng, yún lǎo fū fàn zhòng yān.(范学士领祗侯上，云)老夫范仲淹。zì cóng liú yá nèi bǎo jǔ tā liǎng gè hái ér qù chén zhōu kāi cāng tiào mǐ, shuí xiǎng nà liǎng gè dào de chén zhōu, tān zāng huài fǎ, yǐn jiǔ fēi wéi.自从刘衙内保举他两个孩儿去陈州开仓粜米，谁想那两个到的陈州，贪赃坏法，饮酒非为。fèng shèng rén de mìng, zhe lǎo fū zài chà yī yuán zhèng zhí de qù chén zhōu, jié duàn cǐ yī zhuāng gōng shì, jiù chì cì shì jiàn jīn pái, xiān zhǎn hòu wén.奉圣人的命，着老夫再差一员正直的去陈州，结断此一桩公事，就敕赐势剑金牌，先斩后闻。jīn rì zài cǐ yì shì táng zhōng, yǔ zhòng gōng qīng jù yì, zěn me zhè zǎo wǎn hái bú jiàn lái.今日在此议事堂中，与众公卿聚议，怎么这早晚还不见来。lìng rén, mén shǒu qù zhe, ruò lái shí, bào fù wǒ zhī dào.令人，门首觑着，若来时，报复我知道。zhī hóu yún lǐ huì de.(祗侯云)理会的。hán wèi gōng shàng, yún lǎo fū hán wèi gōng, jīn yǒu fàn tiān zhāng xué shì zài yú yì shì táng, lìng rén lái qǐng.(韩魏公上，云)老夫韩魏公，今有范天章学士在于议事堂，令人来请。bù zhī yǒu shèn shì? xū suǒ qù zǒu yī zāo.不知有甚事？须索去走一遭。kě zǎo lái dào zhè mén shǒu yě.可早来到这门首也。zhī hóu bào yún hán wèi gōng dào.(祗侯报云)韩魏公到。fàn xué shì yún dào yǒu qǐng.(范学士云)道有请。hán wèi gōng zuò jiàn kē fàn xué shì yún lǎo chéng xiàng lái le yě, qǐng zuò.(韩魏公做见科)(范学士云)老丞相来了也，请坐。lǚ yí jiǎn shàng, yún lǎo fū lǚ yí jiǎn.(吕夷简上，云)老夫吕夷简。zhèng zài sī zhái xián zuò, yǒu fàn xué shì zài yú yì shì táng, lìng rén lái qǐng, xū suǒ qù zǒu yī zāo.正在私宅闲坐，有范学士在于议事堂，令人来请，须索去走一遭。bù jué zǎo lái dào le yě.不觉早来到了也。zhī hóu bào yún lǚ píng zhāng dào.(祗侯报云)吕平章到。fàn xué shì yún dào yǒu qǐng.(范学士云)道有请。lǚ yí jiǎn jiàn kē, yún lǎo chéng xiàng zài cǐ.(吕夷简见科，云)老丞相在此。xué shì, jīn rì qǐng lǎo fū guǒ yǒu hé shì? fàn xué shì yún èr wèi lǎo chéng xiàng, zé yīn wèi qián zhě chén zhōu tiào mǐ yī shì, liú yá nèi jǔ bǎo tā nà liǎng gè hái ér zuò cāng guān qù, rú jīn zài nà li tān zāng huài fǎ, yǐn jiǔ fēi wéi.学士，今日请老夫果有何事？(范学士云)二位老丞相，则因为前者陈州粜米一事，刘衙内举保他那两个孩儿做仓官去，如今在那里贪赃坏法，饮酒非为。fèng shèng rén de mìng, jiào lǎo fū zài cǐ jù huì zhòng duō chén zǎi, jǔ yí gè zhèng zhí de guān yuán qián qù chén zhōu, jié duàn cǐ shì.奉圣人的命，教老夫在此聚会众多臣宰，举一个正直的官员前去陈州，结断此事。zhǐ děng zhòng dà rén lái quán le shí, tóng jǔ yī wèi zán.只等众大人来全了时，同举一位咱。hán wèi gōng yún xiǎng xué shì bì yǐ dé rén, mǒu děng biàn dāng jǔ jiàn.(韩魏公云)想学士必已得人，某等便当举荐。xiǎo xin bì gǔ shàng, yún zì jiā xiǎo xin bì gǔ.(小忄敝古上，云)自家小忄敝古。ǎn hé fù qīn tóng qù dí mǐ, bù xiǎng bèi liǎng gè cāng guān jiāng ǎn fù qīn dǎ sǐ le.俺和父亲同去籴米，不想被两个仓官将俺父亲打死了。ǎn fù qīn lín sǐ zhī shí, zhe wǒ gào bāo dài zhì qù.俺父亲临死之时，着我告包待制去。jiàn shuō shì gè bái zī xū de lǎo ér.见说是个白髭须的老儿。wǒ lái dào zhè dà jiē shàng děng zhe, kàn yǒu shèn me rén lái.我来到这大街上等着，看有甚么人来。liú yá nèi shàng, yún xiǎo guān liú yá nèi.(刘衙内上，云)小官刘衙内。zì cóng liǎng xiǎo hái ér qù chén zhōu tiào mǐ, zhì jīn yīn xìn jiē wú.自从两小孩儿去陈州粜米，至今音信皆无。zǎo jiān yǒu fàn xué shì zhe rén lái qǐng wǒ, bù zhī yòu shì shèn me shì? xū suǒ zǒu yī zāo qù zhě xiǎo xin bì gǔ yún zhè gè bái zī xū de lǎo ér, gǎn shì bāo dài zhì? wǒ shì yíng zhe gào zán.早间有范学士着人来请我，不知又是甚么事？须索走一遭去者(小忄敝古云)这个白髭须的老儿，敢是包待制？我试迎着告咱。zuò guì kē liú yá nèi yún wù nà xiǎo de, nǐ yǒu shèn me yuān wǎng de shì? wǒ yǔ nǐ zuò zhǔ.(做跪科)(刘衙内云)兀那小的，你有甚么冤枉的事？我与你做主。xiǎo xin bì gǔ yún wǒ shì chén zhōu rén shì, ǎn yé ér liǎng gè jiāng zhe shí èr liǎng yín zi dí mǐ qù, bèi nà cāng guān jiāng ǎn fù qīn zé yī jīn chuí dǎ sǐ le.(小忄敝古云)我是陈州人氏，俺爷儿两个将着十二两银子籴米去，被那仓官将俺父亲则一金锤打死了。nà lǐ wú rén gǎn jìn tā, yé ye gǎn shì bā