《杂剧·破苻坚蒋神灵应》

dì yī zhé第一折chōng mò bàn fú jiān lǐng zú zǐ shàng fú jiān yún fǔ kù chōng shí jù bǎo zhēn, shù nián xiū zhèng yǐ ān mín.(冲末扮苻坚领卒子上)(苻坚云)府库充实聚宝珍，数年修政以安民。qiáng bīng fù guó xìng wáng dì, shǒu zhì cháng ān hào dà qín.强兵富国兴王地，守治长安号大秦。mǒu nǎi qín gōng fú jiān shì yě.某乃秦公苻坚是也。yuán zǔ zhōng pú rén shì, wǒ fù nǎi pú hóng, shòu dū du zhī zhí, hòu gǎi xìng fú.原祖中蒲人氏，我父乃蒲洪，授都督之职，后改姓苻。yǒng hé liù nián shí yī yuè, mǒu jiāng bīng rù cháng ān, chū guī mín xīn wèi dìng, mǒu qiǎn shǐ fù jiàn kāng, gè jǔ xiào tì lián zhí.永和六年十一月，某将兵入长安，初归民心未定，某遣使赴建康，各举孝悌廉直。yǒu lǚ pó lóu jǔ wáng měng yǒu móu lüè zhī cái, mǒu zhāo nà yòng zhī, mǒu bài tā wèi jūn shī.有吕婆楼举王猛有谋略之才，某招纳用之，某拜他为军师。xiū zhèng yǐ lái, kāi pì tián chóu, liàn xí jūn shì, yīn cǐ shàng guó fù bīng qiáng, shù zài qín guó dà zhì.修政以来，开辟田畴，练习军士，因此上国富兵强，数载秦国大治。mǒu xīn zhōng wéi yǒu yī jiàn dà shì, wèi zēng chēng yì.某心中惟有一件大事，未曾称意。mǒu yǔ jūn shī shāng yì, kàn cǐ rén yǒu hé jī jiàn.某与军师商议，看此人有何机见。xiǎo xiào, yǔ wǒ qǐng jūn shī wáng měng lái zhě.小校，与我请军师王猛来者。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。wáng měng ān zài? zhèng mò bàn wáng měng shàng, yún lǎo fū xìng wáng míng měng zì jǐng lüè, běi hǎi rén yě.王猛安在？(正末扮王猛上，云)老夫姓王名猛字景略，北海人也。shǎo shí xué tì tǎng ér yǒu dà zhì, yǐn jū huá yīn, hòu lǚ pó lóu jǔ jiàn, dé jiàn qín gōng fú jiān, fēng lǎo fū wèi jūn shī zhī zhí.少时学倜傥而有大志，隐居华阴，后吕婆楼举荐，得见秦公苻坚，封老夫为军师之职。shāng yì guó zhī dà shì, xū suǒ zǒu yī zāo qù, nǎi jì qián cháo zhī yí ā! chàng商议国之大事，须索走一遭去，乃继前朝之遗呵！(唱)xiān lǚ diǎn jiàng chún xiǎng qǐ nà hàn shì xīng bāng, lì jī kāi chuàng.【仙吕】【点绛唇】想起那汉室兴邦，立基开创。xiāo chéng xiàng, hán xìn zhāng liáng, tā zhèng shì jié shì cóng tiān jiàng.萧丞相，韩信张良，他正是杰士从天降。hùn jiāng lóng wàn mín yǎng wàng, zhōng xīng guāng wǔ chū nán yáng.【混江龙】万民仰望，中兴光武出南阳。yì guān jì chǔ, rén wù xuān áng.衣冠济楚，人物轩昂。dào tǒng xiāng chéng zūn lǐ yì, yí lún zhèng tǐ xù gāng cháng.道统相承尊礼义，彝伦正体叙纲常。yīn cǐ shàng fán huá měi lì, shèng chéng fēng guāng, qīng yún xiù qì, ruì ǎi zhēn xiáng.因此上繁华美丽，盛成风光，卿云秀气，瑞霭祯祥。tā zhèng shì lè yōng xī níng yǔ zhòu dà cháo chén, duān dì shì hè shēng píng ān shè jì biān tíng jiāng, nà qí jiān xī píng gē jǐ, bù dòng dāo qiāng.他正是乐雍熙宁宇宙大朝臣，端的是贺升平安社稷边庭将，那其间息平戈戟，不动刀枪。yún kě zǎo lái dào yě.(云)可早来到也。bào fù qù, dào yǒu wáng měng lái le yě.报复去，道有王猛来了也。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。nuò, bào de dà rén dé zhī, yǒu wáng měng lái le yě.喏，报的大人得知，有王猛来了也。fú jiān yún dào yǒu qǐng.(苻坚云)道有请。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。yǒu qǐng! jiàn kē zhèng mò yún dà rén, jīn qǐng lǎo fū lái, yǒu hé shì shāng yì yě? fú jiān yún jīn qǐng jūn shī lái, lùn gǔ jīn dé shī zhī shì.有请！(见科)(正末云)大人，今请老夫来，有何事商议也？(苻坚云)今请军师来，论古今得失之事。wǒ xiǎng hàn mò jìn chū, shuí néng háo jié? mǒu dé qīng zhě, shèng liú bèi dé zhū gě yě.我想汉末晋初，谁能豪杰？某得卿者，胜刘备得诸葛也。zhèng mò yún dà rén bù zhī, tīng wǒ shuō yī biàn.(正末云)大人不知，听我说一遍。fú jiān yún jūn shī, nǐ màn màn de shuō yī biàn, wǒ shì tīng zán.(苻坚云)军师，你慢慢的说一遍，我试听咱。zhèng mò chàng(正末唱)yóu hú lú nà qí jiān dǐng zú sān fēn háo qì qiáng, wèi wú liú yīng jùn guǎng.【油葫芦】那其间鼎足三分豪气强，魏吴刘英俊广。zé bù rú shǔ wáng sān qǐng wò lóng gāng.则不如蜀王三请卧龙冈。fú jiān yún sān fēn zhī zhōng, yǒu shèn me yīng cái yě? zhèng mò chàng nà xiān shēng shén jī miào cè néng xióng zhuàng, duān dì shì zhōng xīn bào guó duō xīng wàng.(苻坚云)三分之中，有甚么英才也？(正末唱)那先生神机妙策能雄壮，端的是忠心报国多兴旺。fú jiān yún jù zhū gě móu qī wèi guó, zhì yā dōng wú, jiàn huī xīng dǒu, bǐ sǎo qún xióng.(苻坚云)据诸葛谋欺魏国，智压东吴，剑挥星斗，笔扫群雄。lùn xíng bīng gǔ jīn jué yǐ.论行兵古今绝矣。zhèng mò chàng tā zhù tián wèi shuǐ bīn, xià chéng dōu zhuó jǐn jiāng, duān dì shì yīng cái sì hǎi gāo míng wàng, bù wǎng le qīng shǐ xiě xián liáng.(正末唱)他住田渭水滨，下城都濯锦江，端的是英才四海高名望，不枉了青史写贤良。fú jiān yún xiǎng zhū gě wǔ hòu, tún tián yú wèi bīn, sān fēn zhī hòu, zài yǒu shuí yě? zhèng mò chàng(苻坚云)想诸葛武侯，屯田于渭滨，三分之后，再有谁也？(正末唱)tiān xià lè hòu lái yě sī mǎ wēi quán lì jìn bāng, xìng yě bō wáng, jù luò yáng, yīn cǐ shàng qún chén quàn yí dōu jiàn kāng.【天下乐】后来也司马威权立晋邦，兴也波王，据洛阳，因此上群臣劝移都建康。fú jiān yún jìn cháo yǒu shèn dà cái zhī rén? zhèng mò chàng yǒu xiè ān yǎ liàng kuān, yǒu huán chōng zhì qì gāng, dōu shì xiē jǐn quán zhōng, zhēn dòng liáng.(苻坚云)晋朝有甚大才之人？(正末唱)有谢安雅量宽，有桓冲志气刚，都是些尽全忠，真栋梁。fú jiān yún jūn shī bù zhī, wú zì chéng yè yǐ lái shí yú zài, sì fāng lüè dìng, mǒu yù dài tú jìn, jīn tǒng bīng tǎo zhī, wèi zhī jūn shī yì xià rú hé yě? zhèng mò chàng(苻坚云)军师不知，吾自承业以来十余载，四方略定，某欲待图晋，今统兵讨之，未知军师意下如何也？(正末唱)jīn zhǎn ér wǒ rú jīn huǒ xī liáng, dìng xī qiāng, xī shǔ yuǎn yuǎn jiē guī xiàng, xuē píng lǒng yòu lì qín bāng.【金盏儿】我如今火西凉，定西羌，西蜀远远皆归向，削平陇右立秦邦。jiàn rú jīn mín ān fēng rěn suì, wáng dào lè xiá chāng, zé bù rú kuān hóng xìng lǜ tǔ, cún zhèng shǒu fēng jiāng.见如今民安丰稔岁，王道乐遐昌，则不如宽洪兴率土，存正守封疆。fú jiān yún jūn shī, xiǎng mǒu shōu shǔ pò lǒng, tiān xià shí fēn de qí shì yě.(苻坚云)军师，想某收蜀破陇，天下十分得其士也。jīn ruò xióng bīng dà jǔ, yǒu xiān fēng zhōng jūn hé hòu, zuǒ yòu jiē lián, qí gǔ xiāng wàng, qián hòu qiān lǐ, bì yǒu wàn quán zhī gōng.今若雄兵大举，有先锋、中军合后，左右接连，旗鼓相望，前后千里，必有万全之功。xiān shēng wù zǔ shì jǔ yě.先生勿阻是举也。zhèng mò chàng(正末唱)zuì zhōng tiān yǎng wàng zhe jìn shì wèi zūn shàng, nà jìn kě guī xiáng, fú jiān yún lǜ bǎi wàn xióng bīng, jiāng tā yī gǔ ér xià yě.【醉中天】仰望着晋室为尊上，纳进可归降，(苻坚云)率百万雄兵，将他一鼓而下也。zhèng mò chàng biàn xiū tí lǐng pí xiū yuǎn bō yáng, dà guó yǒu chí míng jiàng.(正末唱)便休题领貔貅远播扬，大国有驰名将。fú jiān yún mǒu yòng bīng wú chà, qiǎn jiàng dé lì yě.(苻坚云)某用兵无差，遣将得力也。zhèng mò chàng xiū kuā chěng bǎi néng jiù qiáng, mò shī chěng yī chōng yī zhuàng, wǒ zé pà wǎng tú láo cuò shǒu nán fáng.(正末唱)休夸逞百能臼强，莫施逞一冲一撞，我则怕枉徒劳措手难防。fú jiān yún wǒ guān jiāng dōng wēi ruò, bì yǒu jù qiè zhī xīn, xīng bīng dà jìn, yī gǔ ér xià, yǒu hé nán zāi yě! zhèng mò chàng(苻坚云)我观江东微弱，必有惧怯之心，兴兵大进，一鼓而下，有何难哉也！(正末唱)wěi shēng zūn jiàn yè wàng shén jīng, gǒng shàng guó zhān tiān xiàng, xiū xiǎo qù dōng nán yī fāng.【尾声】尊建业望神京，拱上国瞻天象，休小觑东南一方。kàn le èr shuǐ zhōng fēn bái lù zhōu, chā qīng tiān shān shì xuān áng, yìng huī guāng, shuǐ guó jiāng xiāng, duān dì shì guì fǔ gāo míng wáng xiè táng.看了二水中分白鹭洲，插青天山势轩昂，映晖光，水国江乡，端的是贵府高名王谢堂。fú jiān yún xiān shēng, píng zhe ǎn běn guó rén mǎ, wù yào zhēng zhàn yī zāo yě.(苻坚云)先生，凭着俺本国人马，务要征战一遭也。zhèng mò chàng màn jīn kuā bīng duō jiàng guǎng, qiě xiū tí rén qiáng mǎ zhuàng, dài yún dà rén, nǐ xiū jǔ bīng, chàng zé bù rú cún rén bù dé shǒu qín bāng.(正末唱)慢矜夸兵多将广，且休题人强马壮，(带云)大人，你休举兵，(唱)则不如存仁布德守秦邦。xià fú jiān yún xiān shēng qù le yě.(下)(苻坚云)先生去了也。mǒu yù dài tú jìn, jūn shī jiān yì bù kěn.某欲待图晋，军师坚意不肯。mǒu shǒu xià yǒu zhōng dài fū yáng ěr gōng fú róng, cǐ rén zhī tiān wén, xiǎo dì lǐ, guān qì sè, biàn fēng yún.某手下有中大夫阳耳公苻融，此人知天文，晓地理，观气色，辨风云。mǒu huàn tā lái, yǔ tā shāng yì, kàn tā yì xià rú hé? xiǎo xiào, yǔ wǒ qǐng yáng píng gōng fú róng lái zhě.某唤他来，与他商议，看他意下如何？小校，与我请阳平公苻融来者。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。yáng píng gōng ān zài? fú róng shàng, yún wēi zhèn qún xióng tòu dǎn hán, cháng huái yì dǎn yǔ zhōng gān, wèi chén jié lì shī gōng zhèng, chì xīn fǔ bì lì jiāng shān.阳平公安在？(苻融上，云)威镇群雄透胆寒，常怀义胆与忠肝，为臣竭力施公正，赤心辅弼立江山。xiǎo guān nǎi yáng píng gōng fú róng shì yě.小官乃阳平公苻融是也。shēng yú hàn mò zhī jiān, xué chéng wén wǔ quán cái, zhì yǒng bìng xíng.生于汉末之间，学成文武全才，智勇并行。xiǎo guān zhèng zài sī zhái, lìng rén lái bào fú gōng hū huàn, xū suǒ zǒu yī zāo qù.小官正在私宅，令人来报苻公呼唤，须索走一遭去。bào fù qù, dào yǒu fú róng lái le yě.报复去，道有苻融来了也。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。nuò, bào de dà rén dé zhī, yǒu yáng píng gōng lái le yě.喏，报的大人得知，有阳平公来了也。fú jiān yún dào yǒu qǐng.(苻坚云)道有请。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。yǒu qǐng jiàn kē fú róng yún gōng zǐ hū huàn fú róng lái, yǒu hé shì shāng yì? fú jiān yún fú róng, huàn nǐ lái bié wú shén shì, mǒu tīng zhī de jìn guó bīng wēi jiàng guǎ, quē shǎo yòng wǔ zhī jiāng, wǒ jīn yào tǒng bīng tú jìn, wèi zhī nǐ yì xià rú hé? fú róng yún gōng zǐ, biàn hǎo dào quot guó yǒu shì jūn chén yì lùn, jiā yǒu shì fù zǐ shāng liáng quot.有请(见科)(苻融云)公子呼唤苻融来，有何事商议？(苻坚云)苻融，唤你来别无甚事，某听知的晋国兵微将寡，缺少用武之将，我今要统兵图晋，未知你意下如何？(苻融云)公子，便好道"国有事君臣议论，家有事父子商量"。jīn yù yào fá jìn, bì qǐ gān gē.今欲要伐晋，必起干戈。sūn zǐ yuē: quot bīng zhě guó zhī dà shì, sǐ shēng zhī dì, cún wáng zhī dào, bù kě bù chá yě.孙子曰："兵者国之大事，死生之地，存亡之道，不可不察也。quot jìn shì suī rán bīng wēi jiàng guǎ, wú yǒu bù zhèng zhī shì."晋室虽然兵微将寡，无有不正之事。yǒu huán chōng xiè ān, nǎi jiāng biǎo shè jì zhī chén.有桓冲、谢安，乃江表社稷之臣。jīn fú dé zài jìn, nài cháng jiāng xiǎn zǔ.今福德在晋，奈长江险阻。wáng jǐng lüè yī shí yīng jié, cháng bǐ zhī zhū gě wǔ hòu, yán tīng jì yòng, hòu bà xī shǔ wǔ shí sì jùn.王景略一时英杰，尝比之诸葛武侯，言听计用，后霸西蜀五十四郡。jīn jǐng lüè zhī móu, gōng jiē bù xìn zhī.今景略之谋，公皆不信之。xī rì chūn qiū wú fū chāi bù tīng zǐ xū zhī jiàn, yuè bīng qīn wú xiàng jí bù tīng fàn zēng zhī yán, yīn líng shī lù zì wěn ér wáng.昔日春秋吴夫差不听子胥之谏，越兵侵吴；项籍不听范增之言，阴陵失路自刎而亡。jīn gōng zǐ bù tīng jǐng lüè fú róng zhī yǔ, kǒng fáng yǒu shī, qǐ bù wēi zāi! ruò fá jìn zhě yǒu sān nán, bù kě fá zhī.今公子不听景略苻融之语，恐防有失，岂不危哉！若伐晋者有三难，不可伐之。fú jiān yún kě shì nà sān nán? fú róng yún tiān dào bù shùn zhě, yī yě jìn guó wú xìn zhě, èr yě shù zhàn bīng pí, mín yǒu wèi dí zhě, sān yě.(苻坚云)可是那三难？(苻融云)天道不顺者，一也；晋国无衅者，二也；数战兵疲，民有畏敌者，三也。jìn wèi kě miè, zhāo rán.晋未可灭，昭然。jí lìng láo shī dà jǔ, kǒng wú wàn quán zhī gōng, jìn nǎi yì bù kě tú yě.即令劳师大举，恐无万全之功，晋乃亦不可图也。wǎng rě huò yāng, huǐ zhī wǎn yǐ! fú róng bù gǎn zì zhuān, qǐ gōng zǐ zūn jiàn bù cuò.枉惹祸殃，悔之晚矣！苻融不敢自专，乞公子尊鉴不错。fú jiān yún jìn shēng! dà shì yǐ dìng, wù dé kuáng yán yě.(苻坚云)噤声！大事已定，勿得狂言也。rú ruò wéi lìng, bì wú qīng shù.如若违令，必无轻恕。ěr tuì! fú róng yún gōng jì bù tīng xiǎo guān zhī yán, xū suǒ huí bì, tā rì ruò yǒu chā chí, mò dào fú róng bù céng quàn jiàn yě.尔退！(苻融云)公既不听小官之言，须索回避，他日若有差迟，莫道苻融不曾劝谏也。shōu shí xiàn cè chéng yán yì, qiě zuò chōu tóu jiān rén.收拾献策呈言意，且做抽头缄人。xià fú jiān yún fú róng qù le yě.(下)(苻坚云)苻融去了也。xiǎo xiào, yǔ wǒ huàn jiāng dà jiàng liáng chéng lái zhě.小校，与我唤将大将梁成来者。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。liáng chéng ān zài? jìng liáng chéng shàng, yún rén zhōng zhī líng, cù zhòng zhī jīng, xī qín míng jiàng, dà jiàng liáng chéng.梁成安在？(净梁成上，云)人中之灵，卒中之精，西秦名将，大将梁成。mǒu nǎi dà jiàng liáng chéng shì yě, zuǒ yú fú jiān shǒu xià wèi jiāng.某乃大将梁成是也，佐于苻坚手下为将。zhèng zài jiào chǎng zhōng cāo bīng liàn shì, lìng rén lái bào fú gōng hū huàn, xū suǒ zǒu yī zāo qù.正在教场中操兵练士，令人来报苻公呼唤，须索走一遭去。kě zǎo lái dào yě.可早来到也。bào fù qù.报复去。dào yǒu liáng chéng lái le yě.道有梁成来了也。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。nuò, bào de dà rén dé zhī,喏，报的大人得知，yǒu liáng chéng lái le yě.有梁成来了也。fú jiān yún zhe tā guò lái.(苻坚云)着他过来。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。guò qù! jiàn kē liáng chéng yún gōng zǐ huàn xiǎo guān, nà xiāng shǐ yòng? fú jiān yún qiě yī bì yǒu zhě! xiǎo xiào, yǔ wǒ huàn jiāng mù róng chuí lái zhě.过去！(见科)(梁成云)公子唤小官，那厢使用？(苻坚云)且一壁有者！小校，与我唤将慕容垂来者。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。mù róng chuí ān zài? jìng mù róng chuí shàng, yún què huà diāo gōng bǎ tiě tāi, xián cū miàn kuò yòng rén tái.慕容垂安在？(净慕容垂上，云)鹊桦雕弓把铁胎，弦粗面阔用人抬。lì dǎ sān shí yāo jiān guà, lín jūn duì zhèn zhuāi bù kāi.力打三石腰间挂，临军对阵拽不开。mǒu nǎi mù róng chuí shì yě.某乃慕容垂是也。mǒu shēng jū sài běi, zhǎng zài shā tuó, jiǔ zhèn jiā shān.某生居塞北，长在沙陀，久镇夹山。jīn bèi qín fú jiān lǐng bīng zhēng fá, ǎn jūn bīng jìn jiē bài sàn, mǒu yǒu fān bīng sān wàn, jǐn jiàng yú qín, cǐ hèn hé rì dé bào! jīn yǒu fú gōng hū huàn, xū suǒ zǒu yī zāo qù.今被秦苻坚领兵征伐，俺军兵尽皆败散，某有番兵三万，尽降于秦，此恨何日得报！今有苻公呼唤，须索走一遭去。kě zǎo lái dào yě, xiǎo xiào bào fù qù, dào yǒu mù róng chuí lái le yě.可早来到也，小校报复去，道有慕容垂来了也。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。nuò, bào de dà rén dé zhī, yǒu mù róng chuí lái le yě.喏，报的大人得知，有慕容垂来了也。fú jiān yún zhe tā guò lái.(苻坚云)着他过来。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。guò qù! jiàn kē mù róng chuí yún yuán shuài hū huàn mù róng chuí, nà xiāng shǐ yòng? fú jiān yún nǐ èr jiāng dōu lái le yě.过去！(见科)(慕容垂云)元帅呼唤慕容垂，那厢使用？(苻坚云)你二将都来了也。liáng chéng, wú jīn dài jǔ bīng tú jìn, wèi zhī nín èr rén yì xià rú hé? liáng chéng yún wǒ zé dào nǐ yǒu shèn me shì, yuán lái yào tú jìn.梁成，吾今待举兵图晋，未知您二人意下如何？(梁成云)我则道你有甚么事，原来要图晋。bù dǎ jǐn, dōu zài wǒ shēn shàng, zhèng hǎo lǐng bīng xiāng chí, sī shā shuǎ zǐ lī.不打紧，都在我身上，正好领兵相持，厮杀耍子哩。mù róng chuí yún yuán shuài, zhèng hǎo wǒ yě dài yào qù.(慕容垂云)元帅，正好我也待要去。yuán shuài jì de nǐ shuō de huà me? yǒu xióng bīng yī bǎi wàn.元帅记的你说的话么？有雄兵一百万。mǎ biān zi tián sāi guò jiāng nán.马鞭子填塞过江南。liàng tā hé zú dào zāi! fú jiān yún liáng chéng, wǒ bá yǔ nǐ wǔ wàn rén mǎ, nǐ wèi qián bù xiān fēng, xiān qǔ shòu yáng, yǔ tā jiāo zhàn.量他何足道哉！(苻坚云)梁成，我拔与你五万人马，你为前部先锋，先取寿阳，与他交战。xiǎo xīn zài yì, jí qù zǎo tiān! liáng chéng yún de lìng! mǒu zé jīn rì tǒng lǐng rén mǎ, yǔ jìn xiāng chí sī shā, zǒu yī zāo qù.小心在意，疾去早天！(梁成云)得令！某则今日统领人马，与晋相持厮杀，走一遭去。wǒ zuò xiān fēng xī qí, zhǔn bèi sī shā xiāng chí.我做先锋稀奇，准备厮杀相持。léi chuí shàng mǒ shàng xiē xī suàn.擂槌上抹上些稀蒜。jiù mǎ shàng là zuò yī duī.就马上辣作一堆。xià fú jiān yún liáng chéng qù le yě.(下)(苻坚云)梁成去了也。mù róng chuí, wǒ bō yǔ nǐ wǔ wàn jūn mǎ, tóng yǔ liáng chéng, nǐ wèi hé hòu, xiān qǔ shòu yáng, xiǎo xīn zài yì, jí qù zǎo lái! mù róng chuí bèi kē, yún zhèng zhōng wú jì.慕容垂，我拨与你五万军马，同与梁成，你为合后，先取寿阳，小心在意，疾去早来！(慕容垂背科，云)正中吾计。ruò shì chéng dé, mò biàn fēng guān shòu shǎng ruò shì shū le ā, mǒu lǐng bīng hái wǒ nà jiā shān qù.若是成得，莫便封官受赏；若是输了呵，某领兵还我那夹山去。wǒ nòng tā nòng, mǒu lǐng bīng yǔ tā jù dí qù.我弄他弄，某领兵与他拒敌去。fú jiān yún zé yào nǐ chéng gōng ér huí yě.(苻坚云)则要你成功而回也。mù dá chuí yún de lìng! zé jīn rì tóng liáng chéng lǐng bīng wǔ wàn.(慕答垂云)得令！则今日同粱成领兵五万。xiān qǔ shòu yáng.先取寿阳。zǒu yī zāo qù.走一遭去。dà xiǎo sān jūn, tīng wú jiàng lìng! máng léi zhàn gǔ, jí shāi tóng luó zhàn gǔ xiǎng sān jūn jìn bù.大小三军，听吾将令！忙擂战鼓，急筛铜锣；战鼓响三军进步。tóng luó míng zhǔn bèi shōu bīng.铜锣鸣准备收兵。dà jiàng yīng xióng shí shì qí liù tāo sān lüè jìn jiē zhī.大将英雄实是奇、六韬三略尽皆知。jūn xíng jìn yuē xū dāng jì.军行禁约须当记。wǔ shí sì zhǎn jǐn yī suí.五十四斩尽依随。gǎn yǒng dāng xiān néng xié jiāng, yáng wēi yào wǔ gǎn duó qí.敢勇当先能挟将，扬威耀武敢夺旗。gǔ lái zì yǒu néng zhēng jiāng, shuí bǐ wǒ jiāng jūn kuài chī shí.古来自有能征将，谁比我将军快吃食。bái mǐ mèn fàn chī èr shí wǎn, yìng miàn shāo bǐng sāi jiǔ shí.白米闷饭吃二十碗，硬面烧饼噻九十。jīng dài kuò miàn lún wǔ wǎn, juǎn jiān làn suàn jiā ròu chī.经带阔面轮五碗，卷煎烂蒜夹肉吃。suān jiǔ yǐn shàng wǔ shí zhǎn, xià jiǔ féi yáng làn niú tí.酸酒饮上五十盏，下酒肥羊烂牛啼。mán tou chī shàng wǔ liù shàn, zhuàn é chī le yī dà zhī.馒头吃上五六扇，赚鹅吃了一大只。yuán shuài lǐng bīng dāng xiān qù, wǒ chēng de dù zhàng dòng bù de! xià fú jiān yún mù róng chuí qù le yě.元帅领兵当先去，我撑的肚胀动不的！(下)(苻坚云)慕容垂去了也。dà xiǎo sān jūn, tīng wú jiàng lìng dào lái rì jiàng shì wēi fēng ruò hǔ biāo, páo xiào zhàn mǎ tǒng gē máo.大小三军，听吾将令到来日将士威风若虎彪，咆哮战马统戈矛。zhēng chén gǔn gǔn xìng gē jiǎ, fàng xīn, bù guò cháng jiāng bù shèn xiū! xià征尘滚滚兴戈甲，放心，不过长江不肾休！(下)dì èr zhé第二折wài bàn huán chōng lǐng zú zǐ shàng, yún jìn cháo wǔ dì tài yuán nián, qín bīng rù kòu fàn zhōng yuán.(外扮桓冲领卒子上，云)晋朝武帝太元年，秦兵入寇犯中原。qǐ zhī jiāng biǎo duō xióng lüè, jiāo fēng yī zhèn pò fú jiān.岂知江表多雄略，交锋一阵破苻坚。xiǎo guān dà sī mǎ huán chōng shì yě.小官大司马桓冲是也。fāng jīn shèng rén zài wèi, yǒu xī qín fú jiān xià jiāng zhàn shū lái.方今圣人在位，有西秦苻坚下将战书来。nuò ǎn míng jiàng yǔ tā jiāo fēng.搦俺名将与他交锋。tā yǐ zhàng qín guó rén qiáng mǎ zhuàng, wú gù jǔ bīng ǎn jìn guó zhào qiú liáng jiàng, kě zhèn yí běi shuò fāng.他倚仗秦国人强马壮，无故举兵；俺晋国召求良将，可镇迤北朔方。xiǎo guān fèng shèng rén de mìng, zài cǐ shuài fǔ jù zhòng guān shāng yì.小官奉圣人的命，在此帅府聚众官商议。lìng rén! yǔ wǒ qǐng jiāng wáng tǎn zhī lái zhě.令人！与我请将王坦之来者。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。wáng tǎn zhī ān zài? wài bàn wáng tǎn zhī shàng, yún gǔn gǔn cháng jiāng shuǐ xiàng dōng, lóng pán hǔ jù dì xīng lóng.王坦之安在？(外扮王坦之上，云)滚滚长江水向东，龙盘虎踞地兴隆。bō tāo xiōng yǒng qiān xún làng, shèng sì guān shān bǎi èr chóng.波涛汹涌千寻浪，胜似关山百二重。xiǎo guān xìng wáng míng tǎn zhī, zì wén dù, guān bài shì zhōng zhī zhí.小官姓王名坦之，字文度，官拜侍中之职。jīn yǒu xī qín fú jiān, rù kòu wèi yōu, zhào qiú wén wǔ liáng jiàng, kě yǐ zhèn yù shuò fāng.今有西秦苻坚，入寇为忧，召求文武良将，可以镇御朔方。jīn yǒu huán chōng dà rén, lìng rén lái qǐng, bù zhī yǒu shèn shì, xū suǒ zǒu yī zāo qù.今有桓冲大人，令人来请，不知有甚事，须索走一遭去。kě zǎo lái dào yě.可早来到也。bào fù qù, dào yǒu wáng tǎn zhī zài yú mén shǒu.报复去，道有王坦之在于门首。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。nuò, bào de dà rén dé zhī, yǒu wáng tǎn zhī lái le yě.喏，报的大人得知，有王坦之来了也。huán chōng yún dào yǒu qǐng.(桓冲云)道有请。zuò jiàn kē wáng tǎn zhī yún dà rén, huàn xiǎo gōng yǒu hé shì shāng yì? huán chōng yún xiàng gōng.(做见科)(王坦之云)大人，唤小宫有何事商议？(桓冲云)相公。qǐng nǐ lái bié wú shén shì, yīn wèi xī qín fú jiān xià jiāng zhàn shū lái, nuò ǎn yǔ bǐ jiāo fēng.请你来别无甚事，因为西秦苻坚下将战书来，搦俺与彼交锋。nǐ kě jǔ míng jiàng, pò xī qín fú jiān.你可举名将，破西秦苻坚。wáng tǎn zhī yún dà rén, xiǎo guān cái shū dé bó, bù néng jǔ jiàn.(王坦之云)大人，小官才疏德薄，不能举荐。yǒu xiè ān, cǐ rén cái gāo dé hòu, dāng yǐ jǔ xián bài jiāng, kān kě dìng xī qín fú jiān yě.有谢安，此人才高德厚，当以举贤拜将，堪可定西秦苻坚也。huán chōng yún xiàng gōng bù bì qū chí, zhí zhì xiè ān zhái shàng fǎng wèn, zǒu yī zāo qù, xiǎo guān zhuān děng huí bào yě.(桓冲云)相公不避驱驰，直至谢安宅上访问，走一遭去，小官专等回报也。wáng tǎn zhī yún lǐ huì de.(王坦之云)理会的。xiǎo guān cí le dà rén, zhí zhì xiè ān zhái shàng shāng yì, zǒu yī zāo qù.小官辞了大人，直至谢安宅上商议，走一遭去。zhào lìng guān jūn yǐ jù qín, shuí néng gǎn qù lì gōng xūn.诏令官军以拒秦，谁能敢去立功勋。xiè ān yīng yǒng zhōng liáng jiàng, bǎo jǔ dāng cháo shè jì chén.谢安英勇忠良将，保举当朝社稷臣。xià huán chōng yún wáng tǎn zhī qù le yě.(下)(桓冲云)王坦之去了也。xiǎo guān bù gǎn jiǔ tíng jiǔ zhù, huí shèng rén de huà, zǒu yī zāo qù.小官不敢久停久住，回圣人的话，走一遭去。fèng chì chuán xuān lí diàn tíng, qín bīng rù kòu qù xiāng zhēng.奉敕传宣离殿庭，秦兵入寇去相征。xiè ān jǔ jiāng chú zéi huàn, qín zhuō fú jiān dìng tài píng.谢安举将除贼患，擒捉苻坚定太平。xià xiè ān lǐng zú zǐ shàng, yún shān gāo wàn rèn chǔ tiān xī, jīn zhù céng jiāng yù bǐ tí.(下)(谢安领卒子上，云)山高万仞楚天西，金柱曾将御笔题。yún shuǐ jīn líng lóng hǔ wàng, yuè míng zhū lù fèng lái yí.云水金陵龙虎旺，月明珠路凤来仪。qì tūn jiāng hǎi sān shān xiǎo, shì yā qián kūn wǔ yuè dī.气吞江海三山小，势压乾坤五岳低。shì xiàng huá yí tú shàng kàn, wàn nián dì yè yǔ tiān qí.试向华夷图上看，万年帝业与天齐。lǎo fū xìng xiè míng ān, zì ān shí.老夫姓谢名安，字安石。zì yòu xí yáo shùn yǔ tāng wén wǔ zhōu gōng zhī dào.自幼习尧舜禹汤文武周公之道。fǎng zhōu gōng gāng cháng zhī lǐ, jiǎng míng jing lun ji shi zhī xué, pō xiǎo xíng bīng zhī lüè.仿周公纲常之理，讲明经纶济世之学，颇晓行兵之略。bù qiú róng huá, yǐn yú dōng shān, tián rán gāo wò.不求荣华，隐于东山，恬然高卧。měi duì qīng shān, cháng guān lǜ yǒng, kàn bái yún lái wǎng dōng xī, xié cuì xiù huán huán zuǒ yòu.每对青山，常观绿永，看白云来往东西，携翠袖环圜左右。bù qī shèng rén zhī lǎo fū yǒu jing lun ji shi zhī cái, lèi méng xuān zhào rù cháo.不期圣人知老夫有经纶济世之才，累蒙宣召入朝。xiè shèng ēn kě lián, jiā lǎo fū lì bù shàng shū zhī zhí, zhǎng guǎn zhōng shū dà shì.谢圣恩可怜，加老夫吏部尚书之职，掌管中书大事。lǎo fū ěr xī suǒ hǎo zhě, nǎi shēng lǜ qí píng sī zhú zhī yì, lè qí xīn zhì.老夫耳昔所好者，乃声律棋枰丝竹之艺，乐其心志。lǎo fū yǒu kūn zhòng sān rén, xiōng nǎi xiè yì, dì nǎi xiè wàn.老夫有昆仲三人，兄乃谢奕，弟乃谢万。wú xiōng yǒu yī zi, nǎi shì xiè xuán.吾兄有一子，乃是谢玄。cǐ zi pō xí tāo lüè dùn jiǎ zhī shū, xué huò guǎn yuè zhī móu, xià zhài ān yíng, yì yǒu sūn wú zhī zhì.此子颇习韬略遁甲之书，学或管乐之谋，下寨安营，亦有孙吴之智。cǐ zi yì yǒu dà jiàng zhī cái, měi rì gōng shū yè rú.此子亦有大将之才，每日攻书业儒。lǎo fū jīn rì zǎo jiān, zài yú cháo zhōng.老夫今日早间，在于朝中。yǒu biān tíng shàng rén cǎi bào, qín jiāng fú jiān, qīn zì guà yìn wèi shuài.有边庭上人采报，秦将苻坚，亲自挂印为帅。lǐng xióng bīng bǎi wàn, zhàn jiàng qiān yuán, qián lái nài ǎn jìn cháo jiāo zhàn.领雄兵百万，战将千员，前来奈俺晋朝交战。lǎo fū liào fú jiān, tā zé zhī ǎn jìn cháo bīng wēi jiàng guǎ, tā qǐ zhī yǒu xián jù zài cǐ? liàng tā hé zú dào zāi! lǎo fū yá mén zhōng yǐ huí, zài yú sī zhái, dào老夫料苻坚，他则知俺晋朝兵微将寡，他岂知有贤巨在此？量他何足道哉！老夫衙门中已回，在于私宅，到lái rì shèng rén bì rán yǔ lǎo fū shāng yì, bài jiāng chū shī yíng dí qín bīng qù.来日圣人必然与老夫商议，拜将出师；迎敌秦兵去。lǎo fū yǐ tā pái dìng le yě.老夫已它排定了也。jīn rì wú shén shì, xián zuò yī huì.今日无甚事，闲坐一会。lìng rén mén shǒu kàn.令人门首看。dàn yǒu shì bào fù wǒ zhī dào.但有事报复我知道。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。wáng tǎn zhī shàng, yún xiǎo guān wáng tǎn zhī, jīn lái dào xiè ān sī zhái mén shǒu yě.(王坦之上，云)小官王坦之，今来到谢安私宅门首也。bào fù qù, dào yǒu wáng tǎn zhī zài yú mén shǒu.报复去，道有王坦之在于门首。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。nuò, bào de dà rén dé zhī, yǒu wáng tǎn zhī dà rén lái le yě.喏，报的大人得知，有王坦之大人来了也。xiè ān yún dào yǒu qǐng.(谢安云)道有请。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。yǒu qǐng! zuò zhèng kē xiè ān yún xiàng gōng wèi hé zhì cǐ? wáng tǎn zhī yún xiǎo guān jīn rì lái, dà rén bù zhī cháo zhōng yǒu yī shì, jīn yǒu xī qín fú jiān, lǐng bīng rù kòu, chún bīng bǎi wàn, jīng qí bì rì.有请！(做正科)(谢安云)相公为何至此？(王坦之云)小官今日来，大人不知朝中有一事，今有西秦苻坚，领兵入寇，纯兵百万，旌旗蔽日。dà rén de mìng, zhe xiǎo guān lái yǔ lǎo chéng xiàng shāng yì, kě bǎo jǔ míng jiàng, pò xī qín fú jiān.大人的命，着小官来与老丞相商议，可保举名将，破西秦苻坚。lǎo chéng xiàng yì xià rú hé? xiè ān yún xiàng gōng qǐng zuò.老丞相意下如何？(谢安云)相公请坐。cǐ shì yì zāi! liàng nà qiáng róng xiǎo kòu, lǎo fū qù tā rú ér xì ér yǐ, bù dǎ jǐn, jīn yào jǔ jiāng, lǎo fū jǔ wú zhí xiè xuán guà yìn wèi shuài, xiàng gōng yì xià rú hé? wáng tǎn zhī yún lǎo chéng xiàng jǔ zhí wèi jiāng, bì yǒu suǒ jiàn.此事易哉！量那强戎小寇，老夫觑他如儿戏而已，不打紧，今要举将，老夫举吾侄谢玄挂印为帅，相公意下如何？(王坦之云)老丞相举侄为将，必有所见。gǎn wèn xián zhí céng xí bīng shū zhàn cè me? xiè ān yún xiàng gōng, wú zhí nián yòu, lǎo fū nán yǐ zì jiǎng.敢问贤侄曾习兵书战策么？(谢安云)相公，吾侄年幼，老夫难以自奖。ruò lùn cǐ zi, nǎi dù jì zhī chén, dòng liáng zhī cái, kān kě guà yìn wèi shuài.若论此子，乃杜稷之臣，栋梁之材，堪可挂印为帅。ruò lùn ǎn jìn guó, yǒu cháng jiāng xiǎn zǔ, lǎo fū lüè shī xiǎo zhì, dàn yòng jī móu, jiāng qín bīng yī bǎi wàn yī gǔ ér xià, yǒu hé nán zāi! bù dǎ jǐn, xiàng gōng qǐng zuò.若论俺晋国，有长江险阻，老夫略施小智，但用机谋，将秦兵一百万一鼓而下，有何难哉！不打紧，相公请坐。lǎo fū wén zhī xiàng gōng shàn néng wéi qí, lìng rén! jiāng guò wéi qí lái zhě, wǒ yǔ lǎo xiàng gōng shǒu tán shù zhe zán.老夫闻知相公善能围棋，令人！将过围棋来者，我与老相公手谈数着咱。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。zuò tái qí zhuō shàng kē, yún wéi qí zài cǐ.(做抬棋桌上科，云)围棋在此。wáng tǎn zhī yún kě yǐ, kě yǐ, chéng xiàng kàn zhuó qí.(王坦之云)可矣，可矣，丞相看着棋。zuò xià qí kē wáng tǎn zhī yún lǎo chéng xiàng, wéi qí zhī jiān.(做下棋科)(王坦之云)老丞相，围棋之间。kě qǐng lìng zhí xiè xuán guān qí, yǒu hé bù kě? xiè ān yún jì rán zhè děng, xiàng gōng qǐng zuò.可请令侄谢玄观棋，有何不可？(谢安云)既然这等，相公请坐。lìng rén, yǔ wǒ shū fáng zhōng huàn jiāng xiè xuán lái zhě! zhèng mò bàn xiè xuán shàng, yún mǒu xiè xuán shì yě, gōng kàn bīng shū zhàn cè, shū fù zài qián tīng shàng hū huàn, bù zhī yǒu shèn shì, xū suǒ zǒu yī zāo qù yě ā! chàng令人，与我书房中唤将谢玄来者！(正末扮谢玄上，云)某谢玄是也，攻看兵书战策，叔父在前厅上呼唤，不知有甚事，须索走一遭去也呵！(唱)nán lǚ yī zhī huā cān tòu zhè jiǔ gōng bā guà wén, yī biàn qiān chóu shù, wàn dí bǎi zhàn fǎ, sān lüè liù tāo shū.【南吕】【一枝花】参透这九宫八卦文，一变千筹数，万敌百战法，三略六韬书。xiū dào nà shí miàn mái fú, zěn chū zhè miào cè yōu wēi qù.休道那十面埋伏，怎出这妙策幽微趣。shén jī jué shèng shù.神机决胜术。pái xuán wǔ jiē yǐn qīng lóng.排玄武接引青龙。wǒ ruò shì àn zhū què zhōng bái hǔ.我若是按朱雀中白虎。liáng zhōu yùn dòng shí fēng léi gǔ wǔ, duān dì yě xíng chí shí rì yuè yíng xū, yīn yáng zào huà fēn hán shǔ.【梁州】运动时风雷鼓舞，端的也行持时日月盈虚，阴阳造化分寒暑。shà shí jiān yún zhē bái zhòu.霎时间云遮白昼。wù zhàng jiē qú, yǔ shī huì àn, fēng qǐ chuī xū.雾障街衢，雨施晦暗，风起吹嘘。bō tiān guān dòng jìng quán shū, yìng tiān xīn nì shùn nán mó.拨天关动静全殊，应天心逆顺难谟。ān yíng shí lǜ xiǎn fáng huàn, bù zhèn shì yáng wēi yào wǔ, pái bīng shí yùn zhì shī móu.安营时虑险防患，布阵势扬威耀武，排兵时运智施谋。dī fáng zhe lù tú, wèn zǔ, yào zhī jìn tuì xíng jūn lǚ, shí tiān wén biàn chán dù, dà jiàng tóng láo yǔ shì zú, zhì zài sūn wú.提防着路途，问阻，要知进退行军旅，识天文变躔度，大将同劳与士卒，志在孙吴。yún zuǒ yòu bào fù qù.(云)左右报复去。yǒu xiè xuán lái jiàn.有谢玄来见。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。nuò, bào de dà rén dé zhī, yǒu xiè xuán lái le yě.喏，报的大人得知，有谢玄来了也。xiè ān yún zhe tā guò lái.(谢安云)着他过来。zú zǐ yún lǐ huì de.(卒子云)理会的。zhe guò qù.着过去。zuò jiàn kē xiè ān yún xiè xuán, huàn nǐ lái bù wéi bié, nà bì xiāng yǒu wáng tǎn zhī xiàng gōng zài cǐ, bǎ tǐ miàn yǔ tā xiāng jiàn.(做见科)(谢安云)谢玄，唤你来不为别，那壁厢有王坦之相公在此，把体面与他相见。zhèng mò yún lǐ huì de.(正末云)理会的。dà rén, zhī yī lī.大人，支揖哩。wáng tǎn zhī yún xiǎo jiàng jūn shù zuì.(王坦之云)小将军恕罪。zhèng mò yún shū fù, huàn nín zhí ér lái yǒu hé shì? xiè ān yún xiè xuán, wǒ huàn nǐ lái guān qí.(正末云)叔父，唤您侄儿来有何事？(谢安云)谢玄，我唤你来观棋。wáng tǎn zhī yún xiǎo jiàng jūn wù zuì.(王坦之云)小将军勿罪。xiǎo guān yǔ lǎo chéng xiàng xià cǐ yī pán qí, qǐng jiāng jūn guān qí.小官与老丞相下此一盘棋，请将军观棋。zhèng mò yún guān qí zhī yì, rú yòng bīng zhī fǎ, fāng yuán dòng jìng, kě dé wén hū? chàng(正末云)观棋之意，如用兵之法，方圆动静，可得闻乎？(唱)mù yáng guān zhè qí bù guān tiān xiàng, shì xīng fēn yùn dòu shū, wáng tǎn zhī yún zhè fāng yuán dòng jìng, kě shì rú hé? zhèng mò chàng yǒu fāng yuán dòng jìng qīn shū.【牧羊关】这棋布关天象，似星分运斗枢，(王坦之云)这方圆动静，可是如何？(正末唱)有方圆动静亲疏。jìng mái fú àn jì bāo cáng, dòng jiāo zhàn gōng chéng bì qǔ, wáng tǎn zhī yún xiǎo jiàng jūn, nǐ guān cǐ qí, rú pái bīng bù zhèn xiāng sì yě.静埋伏暗计包藏，动交战攻城必取，(王坦之云)小将军，你观此棋，如排兵布阵相似也。zhèng mò chàng yuán yòng bīng rú qí zǐ, fāng xià zhài shì qí jú.(正末唱)圆用兵如棋子，方下寨似棋局。yǐ qīn zhě tiān xióng zhuàng, jiē shū qíng shì shì gū.倚亲者添雄壮，接疏情势似孤。wáng tǎn zhī yún xiǎo jiàng jūn guān cǐ qí zhōng zào huà, wú bù zhī bèi.(王坦之云)小将军观此棋中造化，无不知备。jīn yǒu qín bīng rù kòu, lìng shū jǔ bǎo jiāng jūn guà yìn wèi shuài, ruò shì yíng dí dé shèng, huáng gé biāo míng yě.今有秦兵入寇，令叔举保将军挂印为帅，若是迎敌得胜，黄阁标名也。zhèng mò yún liàng xiǎo jiàng yǒu hé cái dé, zěn xiāo de guà yìn wèi shuài? wáng tǎn zhī yún xī qín bīng duō jiàng guǎng, jiāng jūn kān kě guà yìn wèi shuài yě.(正末云)量小将有何才德，怎消得挂印为帅？(王坦之云)西秦兵多将广，将军堪可挂印为帅也。zhèng mò chàng(正末唱)gé wěi fú wèi jiāng guǎng fēi wú xǔ, qín guó bīng duō yǒu ruò wú.【隔尾】苻喂将广非吾许，秦国兵多有若无。wáng tǎn zhī yún tā zé yǐ zhàng zhe bīng xióng jiāng yǒng, qǐ zhī ǎn yǒu cái jùn yīng jié yě.(王坦之云)他则倚仗着兵雄将勇，岂知俺有才俊英杰也。zhèng mò chàng bù shí jiāng nán yǒu rén wù, chū háo jié zài dì dū, xiǎn yīng cái zài jiāng fǔ, wáng tǎn zhī yún jiàn jǔ jiāng jūn wèi shuài, bì rán pò le qín kòu yě.(正末唱)不识江南有人物，出豪杰在帝都，显英才在将府，(王坦之云)荐举将军为帅，必然破了秦寇也。zhèng mò chàng gǎn wàng gāo xián jiāng xiè xuán jǔ.(正末唱)敢望高贤将谢玄举。yún jì rán jiào xiè xuán guà yìn wèi shuài, tā bīng bǎi wàn, wǒ bīng shí wàn, shǎo bù dí zhòng, wèn shū fù qiú yī jì rú hé? xiè ān yún xiè xuán, jīn guó jiā yòng rén zhī jì, wǒ jīn jǔ nǐ wèi shuài, qù pò fú jiān, nǐ dào shì shǎo bù dí zhòng, xiǎng hàn cháo sān fēn zhī shí, wú guó zhōu yú, lǐng shuǐ bīng sān wàn, tóng zhū gě liàng yòng jì, yǔ cáo cāo zhàn yú chì bì zhī jiān, shǐ cáo cāo yī bǎi wàn dà jūn, zhí shā de piàn jiǎ bù guī, nà gè qǐ bú shì shǎo bù dí zhòng? nǐ wèn lǎo fù qiú jì, nǐ yě shuō de shì, lìng rén jiāng zhǐ bǐ lái! zuò xiě quot tuì quot zì kē, yún xiè xuán, nǐ jiàn me? zhèng mò yún nǐ ér jiàn.(云)既然教谢玄挂印为帅，他兵百万，我兵十万，少不敌众，问叔父求一计如何？(谢安云)谢玄，今国家用人之际，我今举你为帅，去破苻坚，你道是少不敌众，想汉朝三分之时，吴国周瑜，领水兵三万，同诸葛亮用计，与曹操战于赤壁之间，使曹操一百万大军，直杀的片甲不归，那个岂不是少不敌众？你问老父求计，你也说的是，令人将纸笔来！(做写"退"字科，云)谢玄，你见么？(正末云)你儿见。xiè ān yún wǒ shuō yǔ nǐ: fán zhì zhòng rú zhì shǎo, fēn shù shì yě sān jūn zhī zhòng, yì kě dí yě.(谢安云)我说与你：凡治众如治少，分数是也；三军之众，亦可敌也。wǒ yǔ nǐ zhè gè zì, biàn shì pò fú jiān zhī jì.我与你这个字，便是破苻坚之计。nǐ zì jǐ cān xiáng qù, mò yào wù le wǒ wéi qí.你自己参详去，莫要误了我围棋。zhèng mò zuò jiē zì kē, chàng(正末做接字科，唱)mà yù láng qīn mén quot tuì quot zì cān xiáng qù, dài jiào wǒ zì xǐng huì mò chóu chú, tā qiáng wǒ ruò xiū wèi jù.【骂玉郎】亲门"退"字参详去，待教我自省会莫踌躇，他强我弱休畏惧。wǒ rú jīn lún jìn gōng.我如今沦进攻。yào tuì bīng, zhī tiān shù.要退兵，知天数。gǎn huáng ēn ya, mán jīn kuā zhì juǎn jiāng hú, biàn rú nín zhì zài qí jú.【感皇恩】呀，谩矜夸志卷江湖，便如您智在棋局。néng tōng biàn shí xíng cáng, guān shì yào fēn shèng bài, zhī jìn tuì jǐn zhuī zhú.能通变识行藏，观势要分胜败，知进退紧追逐。wáng tǎn zhī yún jiāng jūn, lìng shū xiě cǐ yī zì, quán zài jiāng jūn miào suàn.(王坦之云)将军，令叔写此一字，全在将军妙算。quot fū wèi zhàn zhě duō suàn shèng, shǎo suàn bù shèng, hé kuàng yú wú suàn? quot zhèng mò chàng zhè lǐ miàn fáng wēi lǜ xiǎn, gèng nà kān sǔn yì yíng xū, néng tiǎo zhàn, shàn liào dí, yǒu shén shù."夫未战者多算胜，少算不胜，何况于无算？"(正末唱)这里面防危虑险，更那堪损益盈虚，能挑战，善料敌，有神术。cǎi chá gē wǒ zhè lǐ yòng jī móu, zài xū yú, zhè gè zì kě zhèng shì yào fēn shèng bài dìng yíng shū.【采茶歌】我这里用机谋，在须臾，这个字可正是要分胜败定赢输。dé yì hé xū duō jì cè, suàn lái bù suǒ xià gōng dà.得意何须多计策，算来不索下功大。xiè ān yún xiè xuán, nǐ qǐ bù zhī sūn wǔ zǐ bīng shū yuē: quot bīng nǎi guó zhī dà shì, sǐ shēng zhī dì, cún wáng zhī dào, bù kě bù chá yě.(谢安云)谢玄，你岂不知孙武子兵书曰："兵乃国之大事，死生之地，存亡之道，不可不察也。quot jīn shèng rén xuǎn jiāng yòng bīng, yǐ ān shè jì, fǔ yǎng jūn mín, quán zài yú ěr."今圣人选将用兵，以安社稷，抚养军民，全在于尔。jīn shè cǐ jì, hé xū duō yán, nǐ zì jǐ sān sī qù, mò yào wù le wǒ wéi qí yě.今设此计，何须多言，你自己三思去，莫要误了我围棋也。zhèng mò yún jīng yǒu wǔ shì jiào zhī: quot yī yuē dào, èr yuē tiān, sān yuē dì, sì yuē jiāng, wǔ yuē fǎ.(正末云)经有五事较之："一曰道，二曰天，三曰地，四曰将，五曰法。dào zhě lìng mín yǔ shàng tóng yì, kě yǔ zhī sǐ, kě yǔ zhī shēng, ér bù wēi yǐ.道者令民与上同意，可与之死，可与之生，而不危矣。quot fán cǐ wǔ zhě, wèi jiāng zhě mò bù wén hū? fàng xīn yě."凡此五者，为将者莫不闻乎？放心也。chàng(唱)wěi shēng fǎng xué nà hàn yún shì zhǎn jiāng sān tòng gǔ, shǔ zhū gě pái bīng bā zhèn tú.【尾声】仿学那汉云氏斩将三通鼓，蜀诸葛排兵八阵图。dào lái rì chén jīng qí liè shì zú, tǒng yú gē yù zhàn chē, jiāng jiāng shān shè jì fú, dìng fān bāng jǐn jiǎo chú.到来日陈旌旗列士卒，统于戈御战车，将江山社稷扶，定番邦尽剿除。wǒ wù yào zhàn tuì le qín fú jiān bǎi wàn de zhè zhēng fū, tuō lài zhe jì shì kuān rén shèng míng zhǔ.我务要战退了秦苻坚百万的这征夫，托赖着济世宽仁圣明主。xià xiè ān yún xiè xuán qù le yě.(下)(谢安云)谢玄去了也。xiàng gōng, nǐ cái jiàn me? zhè qí zhōng zhī yì, jìn tuì zhī jié, lǎo fū suī rán bù yǔ, xiè xuán guān qí dé jì, tā yǐ shì cān tòu le yě.相公，你才见么？这棋中之意，进退之节，老夫虽然不语，谢玄观棋得计，他已是参透了也。cǐ yī qù bì rán chéng qí dà gōng yě.此一去必然成其大功也。wáng tǎn zhī yún lǎo chéng xiàng, xiǎo guān yǔ xiàng gōng wéi cǐ yī pán qí, xiǎo jiàng jūn jiě cǐ qí yì, zì rán yǒu gè zhǔ yì yě.(王坦之云)老丞相，小官与相公围此一盘棋，小将军解此棋意，自然有个主意也。xiè ān yún xiàng gōng bù xián xù fán, tīng lǎo fū màn màn de shuō yī biàn.(谢安云)相公不嫌絮烦，听老夫慢慢的说一遍。wáng tǎn zhī yún lǎo chéng xiàng, zhè qí zhōng yōu wēi zhī qù, kě dé wén hū? xiè ān yún fū wéi qí zhě, nǎi yùn tiān dì zhī jī, zào huà yīn yáng zhī xiàng, cǐ qí yáo wáng suǒ zhì, yǐ wéi yuè yù zhī xì.(王坦之云)老丞相，这棋中幽微之趣，可得闻乎？(谢安云)夫围棋者，乃运天地之机，造化阴阳之像，此棋尧王所制，以为悦豫之戏。qí pán yǒu sì jiǎo, àn sì shí chūn xià qiū dōng.棋盘有四角，按四时春夏秋冬。shàng yǒu fāng yuán dòng jìng, fāng zhě wèi pán, yuán zhě wèi zi, dòng zhě wèi yáng, jìng zhě wèi yīn.上有方圆动静，方者为盘，圆者为子，动者为阳，静者为阴。qí yǒu yī shí jiǔ lù.棋有一十九路。wáng tǎn zhī yún lǎo xiàng gōng, shì nà yī shí jiǔ lù? xiè ān yún shì yì tiān èr dì sān cái sì shí wǔ xíng liù lǜ qī xīng bā fāng jiǔ zhōu shí gān shí yī dōng shí èr zhī shí sān rùn shí sì xiāng shí wǔ wàng shí liù sōng shí qī shēng shí bā què shí jiǔ shuò.(王坦之云)老相公，是那一十九路？(谢安云)是一天、二地、三才、四时、五行、六律、七星、八方、九州、十干、十一冬、十二支、十三闰、十四相、十五望、十六松、十七生、十八却、十九朔。wài yǒu wǔ pán xiǎo qí shì.外有五盘小棋势。wáng tǎn zhī yún shì nà wǔ pán xiǎo qí shì? xiè ān yún shì xiǎo qiǎo shì, xiǎo miào shì, xiǎo jiǎo shì, xiǎo jī shì, xiǎo tún shì.(王坦之云)是那五盘小棋势？(谢安云)是小巧势，小妙势，小角势，小机势，小屯势。qí pán yǒu sān bǎi liù shí lù, àn yī nián sān bǎi liù shí rì.棋盘有三百六十路，按一年三百六十日。yòu yǒu èr shí sì pán dà qí shì.又有二十四盘大棋势。wáng tǎn zhī yún lǎo chéng xiàng, shì nà èr shí sì pán dà qí shì? xiè ān yún shì dú fēi tiān é shì, dà hǎi qiú yú shì, jiāo lóng jìng bǎo shì, hú dié rào yuán shì, jǐn lǐ huà lóng shì, shuāng hè cháo shèng shì, huáng hé jiǔ qǔ shì, huá yuè sān fēng shì, hán huī fā yàn shì, kū mù zhòng róng shì, cǎi fèng fān shēn shì, yóu yú tuō wǎng shì, hǔ hù shān yù shì, liǎng láng dòu hǔ shì, qī xióng zhēng bà shì, liù chū qí shān shì.(王坦之云)老丞相，是那二十四盘大棋势？(谢安云)是独飞天鹅势，大海求鱼势，蛟龙竞宝势，蝴蝶绕园势，锦鲤化龙势，双鹤朝圣势，黄河九曲势，华岳三峰势，寒灰发焰势，枯木重荣势，彩凤翻身势，游鱼脱网势，虎护山峪势，两狼斗虎势，七熊争霸势，六出岐山势。qī qín qī zòng shì, jiǔ bài zhāng hán shì, duì miàn qiān lǐ shì, tù shǒu sān xué shì, yě mǎ tiào jiàn shì, pī kàng dǎo xū shì, sān zhàn lǚ bù shì, shí miàn mái fú shì.七擒七纵势，九败章邯势，对面千里势，兔守三穴势，野马跳涧势，批亢捣虚势，三战吕布势，十面埋伏势。ruò lùn xià qí zhě, yī ān xiáng, èr bù zhì, sān yòng jī, sì shě qì, wǔ wēn xí, liù jiū lǐ, qī zì jiàn, bā zhī bǐ, jiǔ cóng xīn, shí yuǎn yì.若论下棋者，一安详，二布置，三用机，四舍弃，五温习，六究理，七自见，八知彼，九从心，十远意。yuǎn bù kě tài shū, shū zé yì duàn jìn bù kě tài cù, cù zé shì wēi.远不可太疏，疏则易断；近不可太促，促则势微。yù xià yī zi, xiān guān mǎn pán, cóng chū zhì mò, zhe zhe dāng xiān.欲下一子，先观满盘，从初至末，着着当先。zhuī shā xī bù kě tài guò, miào suàn xī gōng xīn què zhàn, rèn zhēn xī qì shǎo jiù duō.追杀兮不可太过，妙算兮恭心却战，认真兮弃少就多。chū jiān bù zhì zhāng luó, cì hòu wǎng lái guī cuò.初间布置张罗，次后往来规措。cuán sān jù wǔ sǐ nàn yí, jiǎo pán qǔ sì xiū yí wù.攒三聚五死难移，角盘曲四休疑误。nèi wài xiāng lián, zhōu huí sì gù.内外相连，周回四顾。shì dài fū zhì liàng xiāng mán, xiǎo ér cáo tuī qí mǒ lù.士大夫智量相瞒，小儿曹推棋抹路。yǒu yǎn shā wú rù, wèn jūn zhī bù zhī? hé lín hǎi àn qiǎn, shān shì yǒu gāo dī.有眼杀无入，问君知不知？河临海岸浅，山势有高低。gè xún zhì zhōng zhì, dòu sōu jī nèi jī.各寻智中智，斗搜机内机。zhǐ yīn yī zhāo cuò, shū le bàn pán qí.只因一着错，输了半盘棋。ruò lùn xià qí zhě, qì qīng yì měi, shēng zhì tiān jī.若论下棋者，气清意美，生智添机。xū guān jǐn màn, yào jiàn chí jí.须观紧慢，要见迟疾。wài jìng nèi dòng, shēn dìng xīn yì.外静内动，身定心逸。xǐ zhōng wěn nù, ān dàn cáng wēi.喜中稳怒，安旦藏危。shěng yǔ zhě gāo, qiáng yǔ zhě dī.省语者高，强语者低。zì qiáng zhě bài, běn fèn zhě yí.自强者败，本分者宜。yíng le de shì nà tiān shēng zhī lè, wú gù shēng huān ōu gē xiǎo lìng, gǔ fù xīn rán qiǎo yán xiāng xì, lěng yǔ xiāng chān jīng shén dǒu sǒu, yǔ huà qiān qiān.赢了的似那天声之乐，无故生欢；讴歌小令，鼓腹忻然；巧言相戏，冷语相搀；精神抖擞，语话谦谦。shū le de shì nà wú sàng zhī tòng, jiē tàn āi lián sù sù de dǎn zhàn, jǐn jǐn de méi zǎn shuāng guān lǐ hú zhuàng,输了的似那无丧之痛，嗟叹哀怜；速速的胆战，紧紧的眉攒；双关里胡撞，sǐ yǎn lǐ hú tián dǎ jié chù hú niǔ, hǔ kǒu lǐ hú zuān.死眼里胡填；打劫处胡纽，虎口里胡钻。qí nǎi yáo wáng zhì, xiāng chuán dào zhì jīn.棋乃尧王制，相传到至今。shǒu tán xiāo yù mèn, qiǎn xìng dù guāng yīn.手谈消郁闷，遣兴度光阴。shě mìng wǎng qián zhuàng, wáng shēng xiàng lǐ xún.舍命往前撞，亡生向里寻。huái hèn shēng jí dù, dī shǒu màn chén yín.怀恨生嫉妒，低首漫沉吟。cháng cún zhēn jiǔ yì, mò shǐ xià qí xīn.常存斟酒意，莫使下棋心。shì nà biàn dì yě tián zhēng zhǒng tǔ, zhōu tiān chán dù xuán tiān xīng.似那遍地野田争种土，周天躔度旋添星。shī yuē: shù zhe cán qí yòng yì shēn, bāo cáng tiān dì zài qí zhōng.诗曰：数着残棋用意深，包藏天地在其中。yòng zhì shī móu shēng miào suàn, jú zhōng yǐ yǒu dìng qián kūn.用智施谋生妙算，局中已有定乾坤。wáng tǎn zhī yún lǎo xiàng gōng, xián zhōng dào dé, jìng lǐ gān zhóu.(王坦之云)老相公，闲中道德，静里乾妯。yì yuē: quot wēi zhě ān qí wèi yě, wáng zhě bǎo qí cú